Πέμπτη 17 Μαρτίου 2016

Το απίστευτο "ταξίδι" ενός ΑΝΘΡΩΠΟΥ που έλεγε πως ήτανε φακίρης...

Και που λέτε ξεκίνησα να διαβάζω χαλαρά και άνετα ένα βιβλιαράκι αγορασμένο πριν μήνες.
Νόμιζα πως πρόκειται για κάτι λάιτ, κάτι αστείο, κάτι ξεδωτικό.
Επέλεξα να το διαβάζω βράδυ, στο κρεβάτι.
Στην αρχή πήγαινε νεράκι. Ώσπου σε μια στροφή του χρόνου, σε ένα γύρισμα σελίδας, 
σ' ένα ανοιγόκλεισμα των ματιών μου, είδα να αραδιάζεται, μπροστά στα έκπληκτα μάτια μου η ίδια η ιστορία της ανθρωπότητας, στη σύγχρονη εκδοχή της. Τόσο σύγχρονη αλλά και τόσο ...συγχρονισμένη.
Στις σελίδες που ακολούθησαν παρακολούθησα, με κομμένη την ανάσα και σφιγμένη την ψυχή μου, ένα ακόμη επεισόδιο, προγενέστερο όμως αυτών που ζούμε σήμερα
Την Ιστορία αποφυγείν αδύνατον. Και το μέλλον επίσης.
Ολόκληρη η ιστορία της ανθρωπότητας, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνομαι εγώ, σε ελάχιστες σελίδες.
Το βιβλιαράκι αυτό έχει τον χαριτωμένο και παραπλανητικό λιγουλάκι τίτλο "Το απίστευτο ταξίδι του φακίρη που παγιδεύτηκε σε μια ντουλάπα IKEA", γραμμένο από τον Ρομαίν Πουερτολάς και μεταφρασμένο από τον Αύγουστο Κορτώ.
Δεν ξέρω αν τελικά θα μου αρέσει το βιβλίο, δεν το έχω τελειώσει ακόμη, είμαι σχεδόν στη μέση.
Όμως ανυπομονούσα να μοιραστώ μαζί σας τις παρακάτω σελίδες που είναι από τις ωραιότερες και πιο αληθινές που έχω διαβάσει ποτέ.

    «Έτσι, ο Ατζατασάτρου έμαθε ότι ο Βιράζ είχε εγκαταλείψει την πατρίδα του όχι με κάποιο τετριμμένο κίνητρο. Ο Σουδανός είχε αφήσει πίσω τους δικούς του για να δοκιμάσει την τύχη του στις "ωραίες χώρες", όπως του άρεσε να τις αποκαλεί. Διότι το μόνο λάθος που είχε διαπράξει ήταν ότι είχε γεννηθεί στη λάθος πλευρά της Μεσογείου, εκεί όπου η φτώχεια και η πείνα είχαν βλαστήσει μια ωραία πρωία σαν δίδυμες αρρώστιες, αφήνοντας στο διάβα τους σήψη κι ολοσχερή καταστροφή.
     Η πολιτική κατάσταση στο Σουδάν είχε βυθίσει τη χώρα σ' έναν οικονομικό μαρασμό που είχε εξωθήσει πλήθος αντρών, τους πιο εύρωστους, στον κακοτράχαλο δρόμο της μετανάστευσης. Αλλά ακόμα και οι πλέον δυνατοί γίνονταν, μακριά απ' τον τόπο τους, άνθρωποι ευάλωτοι, βασανισμένα ζώα με βλέμμα νεκρό και μάτια γεμάτα σβησμένα αστέρια. Μακριά απ' το σπιτικό τους, ξαναγίνονταν όλοι τους φοβισμένα παιδιά που τίποτα δεν μπορούσε να τα παρηγορήσει, εκτός απ' την επιτυχία του όλου εγχειρήματος.
Πρέπει να 'χεις καρδιά ταμπούρλο μέσα στο στήθος σου, είχε συνεχίσει ο Βιράζ, χτυπώντας τον θώρακά του. Κι ένας δυνατός χτύπος είχε αντηχήσει, διαπερνώντας ως και το φύλλο της ντουλάπας του Ατζατασάτρου. Να 'χεις καρδιά ταμπούρλο, δυνατή κάθε φορά που η νταλίκα κόβει ταχύτητα, κάθε φορά που σταματάει. (Ο Βιράζ είχε πηδήξει κρυφά σε μια νταλίκα προκειμένου να περάσει από την Γαλλία στην Αγγλία). Αυτός ο φόβος μη σε ανακαλύψει η αστυνομία κουλουριασμένο πίσω από ένα κιβώτιο, καθιστό κατάχαμα μες στη σκόνη ανάμεσα σε καφάσια με λαχανικά! Ο εξευτελισμός. Διότι ακόμα και οι παράνομοι μετανάστες έχουν τιμή, αξιοπρέπεια. Στερημένοι καθώς είναι από τα αγαθά τους, απ' το διαβατήριό τους, την ταυτότητά τους, ίσως και να 'ναι το μόνο που τους απομένει. Η τιμή. Ιδού γιατί έφευγαν μόνοι τους, χωρίς γυναίκες και παιδιά. Για να μην τους δουν ποτέ σ' αυτή την κατάσταση. Για να τους θυμούνται τρανούς και δυνατούς. Για πάντα.
     Κι έπειτα  δεν ήταν ο φόβος μην τους χτυπήσουν που τους έσφιγγε τα σωθικά, όχι, διότι σ' αυτή την πλευρά της Μεσογείου δεν βαράγανε* - ήταν ο φόβος μην τους ξαναστείλουν στη χώρα απ' όπου ερχόντουσαν, ή, ακόμα χειρότερα, σε μια χώρα άγνωστη, διότι οι λευκοί δεν έδιναν ούτε μισό αρχίδι για το πού σε ξανάστελναν, το σημαντικό γι' αυτούς ήταν να μη σε φορτωθούν στη δική τους χώρα. Ο μαύρος φέρνει αργά ή γρήγορα αναταραχές. Κι αυτή η απόρριψη ήταν ακόμη πιο οδυνηρή απ' τα χτυπήματα του κλομπ, που δε ρημάζουν στο τέλος τέλος παρά μόνο το σώμα, και όχι την ψυχή. Ήταν μια αόρατη ουλή που δεν εξαφανιζόταν ποτέ και με την οποία έπρεπε να μάθουν να ζουν, να ξαναζούν, να επιζούν.
     Διότι η θέλησή τους ήταν ακλόνητη.
     Όλα τα μέσα ήταν θεμιτά προκειμένου να φτάσουν κάποια μέρα στις "ωραίες χώρες". Ακόμα κι αν η Ευρώπη δεν ήθελε να κεράσει γλυκό. Ο Βιράζ, ο Κούγκρικ, ο Μπαζέλ, ο Μοχάμεντ, ο Νιζάμ, ο Αμσαλού, έξι ανάμεσα σε εκατοντάδες που είχαν δοκιμάσει την τύχη τους πριν απ' αυτούς ή που θα τη δοκίμαζαν στο μέλλον. Ήταν πάντα οι ίδιοι άντρες, πάντα η ίδια καρδιά που χτυπούσε μες στα λιμασμένα στήθη, κι ωστόσο, σ' αυτές τις χώρες όπου όλα διετίθεντο σε πληθώρα - τα σπίτια, τα αυτοκίνητα, τα λαχανικά, το κρέας και το νερό - άλλοι τούς θεωρούσαν ανθρώπους απελπισμένους και άλλοι εγκληματίες. Απ' τη μια πλευρά οι σύλλογοι, απ' την άλλη η αστυνομία. Απ' τη μια μεριά αυτοί που τους υποδέχονταν χωρίς να τους ζητάνε τον λογαριασμό κι απ' την άλλη εκείνοι που τους ξαπόστελναν από κει που είχαν έρθει με συνοπτικές διαδικασίες. Υπήρχε κάτι για όλα τα γούστα σ' αυτόν τον κόσμο. Κι ο Βιράζ επανέλαβε πως ήταν αδύνατον να ζεις μ' αυτή τη διττότητα κι αυτόν τον φόβο στα σωθικά, το να μην ξέρεις ποτέ πού και σε ποιόν θα πέσεις.
     Όμως το διακύβευμα άξιζε το κόστος.
     Οι έξι τους είχαν εγκαταλείψει τα πάντα για να βρεθούν σε μια χώρα όπου πίστευαν πως θα τους άφηναν να δουλέψουν και να κερδίσουν χρήματα, ακόμα κι αν χρειαζόταν γι' αυτό να μαζεύουν σκατά με γυμνά χέρια. Ήταν το μόνο που ζητούσαν, να μαζεύουν σκατά με γυμνά χέρια, απ' τη στιγμή που θα τους δέχονταν. Το να βρουν μια τίμια δουλειά προκειμένου να στέλνουν χρήματα στις οικογένειές τους, στον λαό τους, ώστε τα παιδιά τους να μην έχουν πια κοιλιές πρησμένες και βαριές σαν μπάλες του μπάσκετ κι ωστόσο συγχρόνως αδειανές, ώστε να επιβιώσει κάθε ψυχή, χωρίς τις μύγες που κολλάνε στα χείλη σου αφού ξεκολλήσουν απ' τον κώλο της αγελάδας. Όχι, χωρίς να θέλουν να στενοχωρήσουν τον τροβαδούρο Αζναβούρ, η δυστυχία δεν είναι λιγότερο οδυνηρή όταν έχεις τον ήλιο.
     Γιατί κάποιοι γεννιόντουσαν εδώ και άλλοι εκεί; γιατί μερικοί είχαν τα πάντα και άλλοι τίποτα; Γιατί ορισμένοι ζούσαν και άλλοι, πάντα οι ίδιοι, είχαν μόνο το δικαίωμα να το βουλώσουν και να ψοφήσουν;
     "Έχουμε προχωρήσει πολύ" συνέχισε η σπηλαιώδης φωνή. "Οι οικογένειές μας μάς εμπιστεύτηκαν, μας βοήθησαν να πληρώσουμε γι' αυτό το ταξίδι, και τώρα περιμένουν να τις βοηθήσουμε κι εμείς με τη σειρά μας. Δεν είναι ντροπή να ταξιδεύεις μέσα σε ντουλάπα, Ατζαντασάτρου. Διότι καταλαβαίνεις κι εσύ την ανημπόρια του πατέρα όταν πια δεν μπορεί να δώσει ούτε ένα κομμάτι ψωμί στα παιδιά του. Να γιατί βρισκόμαστε εδώ, σ' αυτή την νταλίκα".
     Κι έπειτα επικράτησε σιωπή.
     Ήταν το δεύτερο ηλεκτροσόκ που ο φακίρης δεχόταν κατάκαρδα απ' την αρχή αυτής της περιπέτειας. Δεν είπε τίποτα, επειδή δεν είχε τίποτα να πει. (.....) 
     "...Κρίνοντας απ' το πόσο πνιγμένη ακούγεται η φωνή σου Ατζά, το κιβώτιο (στο οποίο είχε κλειστεί καταλάθος ο Ατζά) πρέπει να 'ναι χοντρό".
     "Δε φταίει το κιβώτιο γι' αυτό..." μουρμούρισε μοναχός του, καταπίνοντας έναν λυγμό.
     Ο φακίρης μπορεί να μην έχυσε ό,τι δάκρυ είχε μέσα του, μολαταύτα ένα βάρος ασήκωτο σαν το μολύβι είχε μόλις σωριαστεί πάνω στους ασθενικούς του ώμους. Ήταν λίγο σαν να μη βρισκόταν πλέον στο εσωτερικό εκείνης της ντουλάπας, αλλά σαν να τον πλάκωνε, συνθλίβοντάς τον με το βάρος των αποκαλύψεων, της ζωής αυτής που ορισμένες φορές μπορούσε να δείξει ένα πρόσωπο τόσο σκληρό και άδικο. Κι όση ώρα πήρε να τον βγάλουν απ' την μεταλλική ντουλάπα, ο Ατζατασάτρου συνειδητοποίησε ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν εντελώς τυφλός κι ότι υπήρχε ένας κόσμος ακόμη πιο σκοτεινός και ύπουλος απ' αυτόν που τον είχε γεννήσει.»

Μπορεί ο ήρωας του βιβλίου να μην έχυσε ό,τι δάκρυ είχε μέσα του, εγώ όμως άδειασα από δάκρυα σε μια στιγμή. Αλλά δεν ανησυχώ... γιατί είμαι σίγουρη πως θα παραχθούν νέα.
Γιατί τί άλλο είναι τα δάκρυα παρά μόνο το υγρό στοιχείο που, όταν το "εργοστάσιο" είναι σε καλή κατάσταση, είναι εμπλουτισμένο από συναισθήματα και σκέψεις;

1ο Βραβείο Σύγχρονα Θέματα, Micah Albert, ΗΠΑ. 3 Απρ 2012, Ναϊρόμπι, Κένυα.
Μια γυναίκα που εργάζεται ως συλλέκτης απορριμμάτων σε χωματερή,
θα ήθελε να είχε περισσότερο χρόνο για να διαβάσει τα βιβλία που βρίσκει ανάμεσα στα σκουπίδια.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΤΤΑ.










Παρασκευή 11 Μαρτίου 2016

«"Λαθρο"μετανάστης». Αυτός ο άγνωστος.

Έλληνες επιβάτες τρίτης θέσης στο κατάστρωμα... ονομάστηκαν "Μετανάσται" κι όσοι εξαυτών βρέθηκαν 
χωρίς εισιτήριο ονομάστηκαν "Λάθρο-μετανάσται".

Από e-lawyer, το νομικό ιστολόγιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ψηφιακή εποχή:
«Ολοένα και συχνότερα ακούμε να χρησιμοποιείται ο όρος "λαθρομετανάστες". 
Δεν πρόκειται για ουδέτερη, αλλά αντιθέτως για  αρνητικά φορτισμένη λέξη, καθώς συνδέει εξ ορισμού μια ιδιότητα με την τέλεση παράνομων πράξεων.  
Το ερώτημα είναι κατά πόσο αυτός ο όρος είναι ακριβής νομικά.
Το κεντρικό νομοθέτημα για την μετανάστευση είναι ο Ν.3386/2005 όπου στις ποινικές διατάξεις που περιλαμβάνει ορίζονται συγκεκριμένες πράξεις ως παράνομες:
Σε καμία από αυτές τις ποινικές διατάξεις γίνεται χρήση των όρων "λαθρομετανάστης", ή "λαθρομετανάστευση". 
Επομένως η επιλογή του ποινικού νομοθέτη είναι να μην χρησιμοποιηθεί η συγκεκριμένη ορολογία.
Έτσι, η χρήση του όρου "λαθρομετανάστες" στο δημόσιο λόγο, προσβάλλει το τεκμήριο της αθωότητας αλλά και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια των προσώπων, στα οποία αναφέρεται. Γιατί τους αποδίδει αυτομάτως την ιδιότητα του παρανόμου, χωρίς να προβλέπεται τέτοια ιδιότητα και, πολύ περισσότερο, χωρίς βέβαια να υπάρχει σχετική δικαστική απόφαση που να κηρύσσει τα πρόσωπα ένοχα. Έτσι πρόκειται τελικά για έναν όρο όχι μόνο τεχνικά ασαφή, αλλά, ανάλογα και με το πλαίσιο της χρήσης του, μπορεί να αποτελέσει και προσβολή της προσωπικότητας του άλλου, ως μια περίπτωση εξύβρισης.»

Πάμ' παρακάτω:
Άρα η λέξη “λαθρομετανάστης”, από το καθαρά φασιστικό λεξιλόγιο ακραίων εθνικιστών και δηλωμένων ναζιστών, έχει περάσει σε καθημερινούς ανθρώπους που θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο περιγράφουν κάποιον που έχει διαπράξει κάποια παρανομία. Το πρώτο συνθετικό της λέξης “λάθρο-” είναι φορτισμένο με αρνητική σημασία και δημιουργεί συνειρμούς τύπου “λαθρεπιβάτης”, “λαθρέμπορος” κ.τ.λ, βάζοντας στην ίδια μοίρα ανθρώπους που αναζητούν καλύτερη ζωή (λες και είχαν όρεξη να ξενιτευτούν) με άτομα που παραβιάζουν νόμους ή κανονισμούς.

Λεξικολογικά:
Τη λέξη "λαθραίος" την πρωσυναντούμε στην τραγωδία του Αισχύλου Αγαμέμνων στον στίχο 1230: ἄτης λαθραίου τεύξεται κακῇ τύχῃ. τοιάδε τόλμα.
Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, τόσο πολύ ώστε το αίμα έχει γίνει κι αυτό νεράκι γάργαρο, άρα ουδεμία σχέση έχουμε με τους αρχαίους ημών υποτιθέμενους προγόνους.
Ωστόσο η λέξη κατέληξε ως πρώτο συνθετικό σε πολλές αρνητικές ή/και παράνομες καταστάσεις για να παραμείνει τελικά σκέτη νέτη "λάθρο" για να χαρακτηρίζει ανθρώπους που οι "παρανομίες" άλλων, η καταλήστευση του πλούτου των χωρών τους από "τρίτους", η δίψα για εξουσία κάποιων άλλων, η επακολουθούμενη φτώχεια, η ξηρασία, οι αρρώστειες κι ένα σωρό άλλα δεινά τους αναγκάζουν να μεταναστεύσουν. Κάτι που δεν θα κουραστώ ποτέ να υπογραμμίζω ότι συμβαίνει από τότε που ο άνθρωπος σηκώθηκε στα δυο του πόδια (home erectus)
Γιατί η ιστορία του ανθρωπίνου είδους δεν είναι τίποτε περισσότερο και τίποτα λιγότερο από μια ιστορία διαρκούς μετανάστευσης.
Έτσι κι αλλοιώς όλοι από την Αφρική καταγόμαστε γι' αυτό και είμαστε όλοι Αφρικανοί
εν τέλει.
Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται ή που πρέπει να γίνεται αυτή η μετανάστευση στις σημερινές συντεταγμένες υποτίθεται κοινωνίες και στα οργανωμένα υποτίθεται κράτη δεν αφορά τις συγκεκριμένες σκέψεις.
Για να ασχοληθεί κανείς με αυτούς τους τρόπους όμως απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχουν συντεταγμένες κοινωνίες ή οργανωμένα κράτη. Αλλά ακόμη κι αν υπάρχουν τέτοια κράτη η όποια οργάνωση αφορά τα του οίκου τους και μόνον γιατί αν ενδιαφέρονταν γενικώς για την κοινωνία και τον άνθρωπο δεν θα είχαμε ούτε πολέμους ούτε δυστυχίες και πιθανόν και η όποια μετανάστευση να γινόταν και αυτοί συντεταγμένα προς όφελος όλων μας ή να μη γινόταν και καθόλου. Αν και αυτό ανθρωπολογικά, κοινωνικά και ιστορικά είναι αδύνατον να συμβεί.

Πάμ' παρακάτω:
Για να δούμε όμως μερικά ...points:
Παρά την έκκληση ακόμα και του επικεφαλής του γραφείου της Υπάτης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Γιώργου Τσαρμπόπουλου ο οποίος χαρακτηριστικά τονίζει πως «ο απαξιωτικός όρος λαθρομετανάστες, που εξομοιώνει τον ανθρώπινο πόνο με εμπορεύματα, πρέπει επιτέλους να εξαλειφθεί από το λεξιλόγιο», τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πολλοί πολίτες μέχρι πρόσφατα χρησιμοποιούσαν τον όρο «λαθρομετανάστες» για να περιγράψουν τους πρόσφυγες και τους οικονομικούς μετανάστες που καταφεύγουν στη χώρα μας. Βεβαίως μερικοί ανόητοι πολίτες μαζί με τους φασίστες, τους ναζιστές και τους ρατσιστές εξακολουθούν να τον χρησιμοποιούν και μάλιστα στη σύντομη version του "οι λάθρο". Ούτε καν μπαίνουν στον κόπο να προσθέσουν ως δεύτερο συνθετικό την λέξη που χαρακτηρίζει ένα ανθρώπινο ον π.χ. "μετανάστης".

Παρακάτω θα στενοχωρήσω κάποιους:
Είναι γνωστό ότι η γλώσσα τσακίζει κόκαλα. Στην προκειμένη περίπτωση τα κόκαλα είναι κόκαλα «αλλοδαπών». Αρα μικρό το κακό. Μήπως όμως δεν είναι ακριβώς έτσι;
Η ιστορία της λέξης αυτής λέει πολύ περισσότερα από όσα θα ήθελαν εκείνοι που τη χρησιμοποιούν με επιμονή. Γιατί αυτή η ιστορία ανατρέπει τον ισχυρισμό ότι οι έλληνες μετανάστες ήταν πάντα νόμιμοι και ότι η μετάβασή τους στα ξένα έγινε με οργανωμένο τρόπο, άρα δεν μπορεί να συγκρίνονται με τους μετανάστες από την Ασία και την Αφρική που φτάνουν σήμερα στην Ευρώπη.
Στα λεξικά ο όρος «λαθρομετανάστης» καταγράφεται από τη δεκαετία του 1990. 
Αλλά η λέξη εμφανίζεται από τις αρχές του 20ού αιώνα και αναφέρεται αποκλειστικά σε έλληνες μετανάστες. Ο νεολογισμός προέκυψε ίσως από τον όρο «λαθρεπιβάτης», γιατί οι Ελληνες που έφευγαν για τις ΗΠΑ χωρίς επίσημα χαρτιά συχνά δεν είχαν και εισιτήρια.
Χάρη στην πρόσφατη ψηφιοποίηση μεγάλου μέρους του ελληνικού τύπου, μπορούμε να ανιχνεύσουμε κάποιες πρώτες χρήσεις του όρου. Η παλιότερη αναφορά που εντοπίσαμε αναφέρεται στους «λάθρα μεταναστεύσαντες» Ελληνες και τα μέτρα που πήρε το υπουργείο Ναυτικών στο λιμάνι του Πειραιά για να εμποδίσει το ρεύμα της μαζικής φυγής προς την Αμερική («Σκριπ», 26/8/1916).
Οι αναφορές της ίδιας εφημερίδας μετά από μια δεκαετία έχουν πολύ δραματικότερο χαρακτήρα. Κάτω από τον τίτλο «Τα μαρτύρια των Ελλήνων μεταναστών - Πού τους αποστέλλουν εξαπατώντες αυτούς» (16/3/1927), περιγράφεται η περιπέτεια 15 Ελλήνων που μετέβησαν στην Κούβα και από εκεί «παρελήφθησαν από κάποιον πράκτορα Αλεξιάδη» και επιβιβάστηκαν σε μικρό βενζινόπλοιο, «κρυφθέντες εντός μεγάλων δεμάτων χάρτου, διά να εισέλθουν εις την Β. Αμερικήν λαθραίως κατά την εκφόρτωσιν του εμπορεύματος». Κανένας δεν τα κατάφερε: «Κατά τον πλουν τέσσαρα δέματα χάρτου ανηρπάγησαν από τα κύματα και οι εν αυτοίς ατυχείς μετανάσται επνίγησαν. Εις άλλος μετανάστης εθανατώθη οικτρότατα κατά την εκφόρτωσιν του δέματος του χάρτου εντός του οποίου είχε κρυφθή, διότι το βαρούλκον του πλοίου του διετρύπησε την κοιλίαν».
Αντίστοιχο είναι και το δημοσίευμα που υπέδειξε στον Πάνο Τριγάζη ο καθηγητής του ΑΠΘ Γιώργος Τσιάκαλος. Πρόκειται για ρεπορτάζ στο «Εμπρός» με τίτλο «Η λαθρομετανάστευσις εις τον λιμένα Πειραιώς» (26/4/1929):
«Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερόμενοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας. [...] Με ατμόπλοιον επέστρεψαν προ ημερών 17 λαθρομετανάσται. Ούτοι κατήγγειλαν ότι εξαπατήθησαν ενταύθα υπό διαφόρων πρακτόρων, ότι τους πήραν και την τελευταίαν πεντάραν και ότι εις τα αμερικανικά εδάφη αντί χρυσού εύρον την πείναν και την απόγνωσιν... "Φωνάχτε σε όλο τον κόσμο", κατέθεσαν ούτοι. "Γράφτε στις εφημερίδες να μη φεύγη κανείς για εκεί! Τι τραβήξαμε δεν λέγεται. Φυλακή, πείνα, θάνατος, κακομοιριά". Μόλις αποβιβασθούν εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν τους περικυκλώνουν διάφορα πρόσωπα και τους υπόσχονται ότι θα τους εισαγάγουν εις το έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών [αλλά] κατόπιν πολλών περιπετειών τους εγκαταλείπουν πειναλέους και ρακένδυτους». Το δημοσίευμα αναφέρεται και στη σύλληψη όσων οργάνωσαν το ταξίδι των μεταναστών (οι «δουλέμποροι» που θα λέγαμε σήμερα). Ολοι Ελληνες φυσικά.
Οι αναφορές σε «λαθρομετανάστες» πολλαπλασιάζονται όσο πλησιάζει η οικονομική κρίση του 1929 και οι ΗΠΑ πιέζουν τις χώρες προέλευσης μεταναστών να πάρουν μέτρα. Τον όρο «λαθρομετανάστης» για τους Ελληνες χρησιμοποιεί και σε άρθρο του γραμμένο ειδικά για το «Ελεύθερον Βήμα» ο υπουργός Εργασίας των ΗΠΑ, Τζέιμς Ντέιβις (25/2/1928): «Αργά ή γρήγορα, εφόσον δεν υπάρχει νόμιμος περιορισμός διά τον εκτοπισμόν των λαθρομεταναστών, πιστεύω ότι κάθε λαθραίως εισελθών ξένος θα ευρεθή υποψήφιος προς εκτοπισμόν. Διά να σταματήση εντελώς η λαθραία είσοδος θ' απαιτηθούν αυστηρότεροι νόμοι και μεγαλυτέρα οργάνωσις των οικείων υπηρεσιών».
Είχε προηγηθεί εκτενής ανάλυση της ίδιας εφημερίδας για τις νέες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι «λαθρομετανάστες» στις ΗΠΑ (3/1/1928). Το άρθρο εφιστά την προσοχή των «λαθραίων μεταναστών» να μη «αποστέλλωσι τα τέκνα των, τας συζύγους των, τους αδελφούς των και τους άλλους οικείους των εις τας Ηνωμένας Πολιτείας διά των διαφόρων τούτων τυχοδιωκτικών μέσων, τα οποία σκέπτονται απάνθρωπα υποκείμενα διά να κερδίσουν ελάχιστα χρήματα εις βάρος της τιμής και της ζωής των άλλων». Υποδεικνύεται μάλιστα η «κανονική μετανάστευσις», την οποίαν εξασφαλίζουν «μόνο σοβαρά γραφεία μεγάλης περιωπής ισχυρώς οργανωμένα και από πολλών ετών λειτουργούντα [...] τοιαύτα δε γραφεία είναι εν Ελλάδι σχεδόν μόνα τα γραφεία του New York Athens Express Company των Αδελφών Κοντονή».
Ειρωνεία της τύχης. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου οι αδελφοί Κοντονή συνελήφθησαν, με βαριές κατηγορίες για απάτη, λαθραία μετακίνηση, μέχρι και για φόνο μεταναστών...
Σιγά σιγά, ο όρος «λαθρομετανάστες» έπαυσε να χρησιμοποιείται για Ελληνες. Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου οι ελληνικές εφημερίδες χαρακτήριζαν «λαθρομετανάστες» τους εβραίους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος που επιχειρούσαν να διαφύγουν στην Παλαιστίνη (βλ. λ.χ. «Εμπρός», 10 και 11/10/1947). Από τότε και μέχρι το 1990 που τον ξαναθυμηθήκαμε, η χρήση του όρου είναι σποραδική και συνήθως γίνεται για να περιγραφούν εγκληματίες που έχουν και την ιδιότητα του αλλοδαπού.
Ας έχουν λοιπόν υπόψη τους αυτό το ιστορικό βάρος του όρου «λαθρομετανάστης» όσοι συνεχίζουν να τον χρησιμοποιούν. Κι ας συλλογιστούν κάθε φορά που τον εκστομίζουν ότι δημιουργήθηκε για να δώσει εγκληματικό περιεχόμενο στη μαζική φυγή από την Ελλάδα απελπισμένων συμπατριωτών μας. 
...
Έγραφε χθες ο Γιάννης Χάρης: “Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερομένοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας (εφημερίδα Εμπρός 1929)”. “800 Έλληνες λαθρομετανάστες ζουν υπό χείριστους κανόνες υγιεινής…” (Ελληνικός Αστήρ του Σικάγου, 1909). “Όλοι εμείς οι λαθραίοι βλέπουμε δύο εφιάλτες. Ο ένας είναι ότι θα πεθάνουμε στην Αμερική ξένοι και ανεπιθύμητοι , και ο άλλος είναι ότι θα μας πιάσει το Ιμιγρέσιο (Immigration Service) και θα μας στείλει πίσω στην Ελλάδα να πεθάνουμε εκεί (Κ.Γ. Σταυράκης, Στα βήματα του Οδυσσέα, εκδ. Πατάκη). Ξανά και ξανά τα ίδια, όχι για τους Χρυσαυγίτες, αλλά για κατά τεκμήριο σοβαρές εφημερίδες που επιμένουν στα περί νόμιμων μεταναστών, που περνούσαν απ΄ το Έλλις Αϊλαντ…”. - See more at: http://www.tharrosnews.gr/news/content/%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%BB%CE%B1%CE%B8%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%82%E2%80%A6#sthash.NPkAaMAw.dpuf

«Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. 
Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερομένοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας (εφημερίδα Εμπρός 1929).
“800 Έλληνες λαθρομετανάστες ζουν υπό χείριστους κανόνες υγιεινής…” (Ελληνικός Αστήρ του Σικάγου, 1909). 
“Όλοι εμείς οι λαθραίοι βλέπουμε δύο εφιάλτες. Ο ένας είναι ότι θα πεθάνουμε στην Αμερική ξένοι και ανεπιθύμητοι , και ο άλλος είναι ότι θα μας πιάσει το Ιμιγρέσιο (Immigration Service) και θα μας στείλει πίσω στην Ελλάδα να πεθάνουμε εκεί 
(Κ.Γ. Σταυράκης, Στα βήματα του Οδυσσέα, εκδ. Πατάκη). 
Ξανά και ξανά τα ίδια για όσους τυχόν ακόμη επιμένουν στα περί νόμιμων μεταναστών, 
που περνούσαν απ' το Έλλις Αϊλαντ…”.

Έγραφε χθες ο Γιάννης Χάρης: “Πόσα περιστατικά Ελλήνων λαθρομεταναστών δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερομένοι εις τον Καναδάν ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή πλανηθέντες παρά των πρακτόρων αυτών οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η Γη της Επαγγελίας είναι εκεί και ότι τα δολάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας (εφημερίδα Εμπρός 1929)”. “800 Έλληνες λαθρομετανάστες ζουν υπό χείριστους κανόνες υγιεινής…” (Ελληνικός Αστήρ του Σικάγου, 1909). “Όλοι εμείς οι λαθραίοι βλέπουμε δύο εφιάλτες. Ο ένας είναι ότι θα πεθάνουμε στην Αμερική ξένοι και ανεπιθύμητοι , και ο άλλος είναι ότι θα μας πιάσει το Ιμιγρέσιο (Immigration Service) και θα μας στείλει πίσω στην Ελλάδα να πεθάνουμε εκεί (Κ.Γ. Σταυράκης, Στα βήματα του Οδυσσέα, εκδ. Πατάκη). Ξανά και ξανά τα ίδια, όχι για τους Χρυσαυγίτες, αλλά για κατά τεκμήριο σοβαρές εφημερίδες που επιμένουν στα περί νόμιμων μεταναστών, που περνούσαν απ΄ το Έλλις Αϊλαντ…”. - See more at: http://www.tharrosnews.gr/news/content/%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%BB%CE%B1%CE%B8%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%82%E2%80%A6#sthash.NPkAaMAw.dpuf











Τετάρτη 2 Μαρτίου 2016

Δε Big ...Mπαμ Theory


Όλα ξεκίνησαν - λέει - με ένα μεγάλο Μπαμ. Τί ήταν τώρα αυτό που έσκασε και δημιούργησε τα πάντα όλα, κανείς δεν ξέρει. Από αυτό το Μπαμ όμως δημιουργήθηκαν κι αυτά που "βλέπουμε" κι αυτά που ξέρουμε ενώ δεν τα βλέπουμε αλλά κι αυτά που δεν βλέπουμε κι ούτε καν τα βάζει ο νους μας. Οι επιστήμονες τώρα πια έχουν βρει τρόπους να γυρίζουν πίσω στο χρόνο και κάποια στιγμή, πού θα πάει, θα φτάσουν και στην αρχή αρχή της δημιουργίας των πάντων και θα το ανακαλύψουν. Από το πρώτο αυτό Μπαμ και μετά η ιστορία είναι πλέον γνωστή. Εκείνο που δεν είναι γνωστό είναι πώς δημιουργήθηκε αυτό που έσκασε και τί υπήρχε προτού δημιουργηθεί και προτού σκάσει.
Πάντως κάτι μου λέει πως σε αυτό το ταξίδι προς τα πίσω οι επιστήμονες δεν συνάντησαν τον θεό μεταμφιεσμένο σε "χωροχρονική μοναδικότητα" (time space singularity) αλλά την αρχή όλων όσων γνωρίζουμε σήμερα που η αρχή αυτή προκύπτει από ένα τέλος αυτών που δεν γνωρίζουμε (ακόμη) και που κι αυτό με τη σειρά του προήλθε από μια άλλη αρχή. 
Όσο πιο πίσω κι αν πάμε τελικά, βήμα βήμα κι από μπαμ σε μπαμ, πιθανότερο να διαπιστώσουμε πως κινούμαστε πάνω σε έναν τροχό. Της τύχης ή της ατυχίας, δεν έχει γίνει γνωστό ακόμη. Ή πως κυλάμε αγκαλιά με μια ρόδα που κινείται αενάως στο κενό. Ή στο βρόντο. Ούτε αυτό έχει γίνει γνωστό ακόμη.
Όπως και να 'χει αυτός ο υποτιθέμενος χρονοτροχός ή χρονορόδα αποτελείται από κόμπους που δεν είναι τίποτα περισσότερο από εναλλασσόμενα μπαμ και σιωπές. Ένα μπαμ για κάθε αρχή και μια σιωπή για κάθε τέλος. Μια σιωπή που καραδοκεί για να σπάσει ώστε να αποτελέσει έναν ακόμη κόμπο (ή κρίκο) στην αλυσίδα της δημιουργίας ή της δημιουργικότητας του χρόνου.  
Ο Τ.Σ. Έλιοτ στο υπέροχο ποίημά του "Οι κούφιοι άνθρωποι" φαντασιώνεται τον κόσμο (μας) να τελειώνει μ' έναν λυγμό. Όπως ακριβώς ταιριάζει σε κάτι μεγαλειώδες. 
Που σημαίνει πως όλα ξεκίνησαν από ένα δάκρυ που κύλησε από τον οφθαλμό ενός κόσμου που ήξερε πως καταστρεφόταν για να δώσει τη θέση του σε κάτι καινούργιο. 
Ένα δάκρυ λοιπόν έκανε το μεγάλο Μπαμ.

Λένε πως δεν μπορούμε να μετρήσουμε πόσα μεγάλα Μπαμ έχουν γίνει σ' αυτό το μικρό κομμάτι γης που το πατούν περίπου 10 εκατομύρια άνθρωποι.

Δίκιο έχουν. Μακρόσυρτες σιωπές, ύπουλες μα περιεκτικές ενός λυγμού που περιμένει να ξεσπάσει. Όπως κι εμείς περιμένουμε... αυτό που κάποια στιγμή θα ξεσπάσει να είναι το μεγάλο Μπαμ. Το Μπαμ-σταθμός. Ή αφετηρία.

Between the desire
And the spasm
Between the potency
And the existence
Between the essence
And the descent
Falls the Shadow
For Thine is the Kingdom

For Thine is
Life is
For Thine is the

This is the way the world ends
This is the way the world ends
This is the way the world ends
Not with a bang but a whimper.


T(homas) S(tearns) Eliot (1925), The Hollow Men (απόσπασμα)

(Αν θέλετε να διαβάσετε ολόκληρο το ποίημα στο πρωτότυπο πατήστε εδώ)


Ανάμεσα στον πόθο
και στο σπασμό
Ανάμεσα στη δύναμη
και στην ύπαρξη
Ανάμεσα στην ουσία
και στην κάθοδο
Η Σκιά πέφτει


                    Ότι Σου εστίν η Βασιλεία
Ότι Σου εστίν
Είναι η ζωή
Ότι Σου εστίν η



Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Έτσι τελειώνει ο κόσμος
Όχι με ένα βρόντο μα μ' ένα λυγμό.



Τ. Σ. Έλιοτ (1925), Οι κούφιοι άνθρωποι (απόσπασμα)
Μετάφραση: Γιώργος Σεφέρης

(Αν θέλετε να διαβάσετε ολόκληρο το ποίημα στα ελληνικά πατήστε εδώ)
Αν θέλετε ν' ακούσετε τον ίδιο τον ποιητή ν' απαγγέλει το ποίημα αυτό δείτε το παρακάτω βίντεο).