Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

Βιωματικό

Από τη φίλη μου κι αδελφή μου πολυαγαπημένη μου Μαρία στο περιοδικό Κ.Ε.Φ.Ι. (Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών)


"Με λένε Μαρία και είμαι 53 ετών. Σήμερα πηγαίνοντας στο Κ.Ε.Φ.Ι. πρώτη φορά για να ζητήσω βοήθεια για  ένα διαδικαστικό θέμα, μου έγινε η πρόταση να καταθέσω αν ήθελα σε ένα χαρτί τις σκέψεις μου, το βίωμά μου ή ό,τι άλλο επιθυμούσα.

Ήταν το Νοέμβριο που μας πέρασε όταν χρειάστηκε να χειρουργηθώ για μια απλή κύστη στην ωοθήκη. Βγαίνοντας από το χειρουργείο και έχοντας συνέλθει λίγο από τη νάρκωση, ο καλός μου γιατρός που με χειρούργησε μου ανακοίνωσε πως έγινε ολική υστερεκτομή γιατί η κύστη ήταν καρκίνος και είχε πιάσει και τις δύο ωοθήκες.

Του ζήτησα από την αρχή να μου πει όλη την αλήθεια, γιατί ήθελα να ξέρω, δικαιούμουν να ξέρω την αλήθεια. Είπε τα πράγματα με το όνομά τους εξαρχής, μίλησε με αισιόδοξα λόγια σε μένα και στην οικογένειά μου που ήταν όλοι μαζί μου στο δωμάτιο εκείνη τη στιγμή. Μου μίλησε για ελπίδα, για πίστη στο Θεό, για δύναμη, για αγάπη που είδε να πλανιέται μέσα στο δωμάτιο νοσηλείας μου και για ελπίδα για το καλύτερο.

Ένιωσα περίεργα, πάγωσα, δεν τρομοκρατήθηκα, ήταν σαν να το περίμενα. Μετά από τόσες ώρες χειρουργείο και μετέπειτα πόνους, υποψιάστηκα ότι για κάποιο σοβαρό λόγο δεν είχε αφαιρεθεί απλά μια κύστη. Χρειάστηκα χρόνο για να συνέλθω από το χειρουργείο και από κάποια μετεγχειρητικά προβλήματα στα οποία και επικεντρώθηκα στην αρχή. Μετά άρχισα να σκέφτομαι τη διαχείριση του όλου πράγματος. Σκέφτηκα τους δικούς μου και είπα μέσα μου: ευτυχώς που έτυχε σε μένα και όχι σε κάποιο άλλο δικό μου πρόσωπο. Με μένα θα το διαχειριστώ, θα το σκεφτώ, θα ψάξω να βρω τη δύναμη να το παλέψω όσο μπορώ. Ένιωσα ότι έπρεπε να τους προστατεύσω από τον πόνο. Άφησα τον εαυτό μου στην άκρη για να τον "διαχειριστώ" και νοιάστηκα να μην πληγωθούν εκείνοι. Τους παρακάλεσα να αποστασιοποιηθούν όσο γίνεται, να μου προσφέρουν την αγάπη τους κι εγώ τη δική μου, αλλά να μην εγκλωβιστούν σε φαύλο κύκλο, παρά να δουν την ασθένεια σαν οποιαδήποτε άλλη ασθένεια. Μέσα μου ένιωθα και νιώθω ότι η υπόθεση πλέον αφορά εμένα και κάποιον "Άλλον". Σε αυτές τις στιγμές ο άνθρωπος αποκτά ή επαναποκτά άλλου είδους "διασυνδέσεις" από όπου μπορεί να αντλήσει δύναμη και θάρρος.

Ηοικογένειά μου κι εγώ μαζί έχουμε βιώσει πολύ πόνο από απώλειες πολύ στενών αγαπημένων προσώπων και ιδιαίτερα νέων. Επιθυμούσα να τους προστατεύσω. Πολλές φορές ένιωθα και νιώθω ότι τους στηρίζω αντί να με στηρίζουν. Δεν ξέρω πού βρίσκω τόση δύναμη εγώ η αδύναμη, η φοβιτσιάρα πολλές φορές. Επιστρατεύω το χιούμορ, ακόμη και μαύρο χιούμορ, τον αυτοσαρκασμό πολλές φορές για να ξορκίσω τα σύννεφα που τυχόν θα επισκιάσουν την καθημερινή μας ζωή. Άφησα να μπει για τα καλά στη ζωή μου και στη ζωή των δικών μου ανθρώπων ο όρος "καρκίνος". Να τον συνειδητοποιήσουν, να νιώσουν ότι είναι απλά μια αρρώστια όχι απαραίτητα με κακό τέλος, λέγοντάς τον με το όνομά του. Καρκίνος, ε και λοιπόν. Ούτε η πρώτη είμαι ούτε η τελευταία (που μακάρι να ήμουν).

Και μετά ξεκίνησαν οι χημειοθεραπείες. Έξι τον αριθμό, τώρα είμαι λίγο πριν το τέλος τους. Δυνατές λόγω της ιδιαιτερότητας του καρκίνου. Παρενέργειες πολλές. Μερικές μέρες δύσκολες, μετά έρχονται οι υποφερτές, μετά οι καλές. Τις καλές μέρες τις εκμεταλλεύομαι. Προσπαθώ να κάνω πράγματα που μου αρέσουν, να πάω μια βόλτα, να ακούσω μουσική, να περάσω καλά με φίλους και συγγενείς, όσους είναι κοντά μου. Να προχωρήσω μπροστά. Πολεμάω με νύχια και με δόντια να είμαι μέσα στη ζωή. Όταν λυγίζω, γιατί λυγίζω μερικές φορές ειδικά τις ώρες της ανημπόριας, επανέρχομαι όταν συλλογίζομαι ότι είμαι σε έναν κόσμο που το ίδιο πρόβλημα το βιώνουν δυστυχώς ακόμη και μικρά παιδιά, νέοι άνθρωποι, όταν βλέπω τους άλλους ασθενείς μέσα στο τμήμα χημειοθεραπείας που παλεύουν με θάρρος. Βλέπω γύρω μου τι συμβαίνει, βλέπω ανθρώπους που τους έχει γονατίσει η αρρώστια και η ανέχεια, ανθρώπους που βιώνουν τις δύσκολες μέρες που περνάμε με τον πιο άσχημο τρόπο, ανθρώπους άστεγους, άνεργους και αφημένους στη μοίρα τους. Και τότε λέω, εγώ είμαι ένα περιστατικό όχι μεμονωμένο, προσπαθώ να μην εγκλωβιστώ στο πρόβλημά μου τη στιγμή που τόσος κόσμος αγωνιά και έχει ο καθένας τα δικά του προβλήματα. Σίγουρα το προσωπικό πρόβλημα του καθενός, ειδικά όταν υπάρχει ανημπόρια και πόνος, δεν γιατρεύεται και δεν εκμηδενίζεται όταν βλέπει και τα προβλήματα των άλλων . Όμως το να εντάσσεις τον εαυτό σου στο σύνολο και να βλέπεις ότι είσαι ένα κομμάτι αυτού του συνόλου, σε βοηθά να φιλοσοφείς διαφορετικά τα πράγματα, απ’ τη στιγμή που στο επιτρέπει η κατάστασή σου. Λες, είμαι κι εγώ μέσα σε έναν κόσμο που αγωνίζεται να επιβιώσει σε αυτόν ή στον άλλο τομέα.

Σε όλο αυτό το οδοιπορικό που δεν έχει τελειώσει ακόμη δεν ξέρω αν μπορούν να καταλάβουν οι άνθρωποι που με στηρίζουν, από το κοντινό μου περιβάλλον όσο και από το ευρύτερο, ο γιατρός μου, η ογκολόγος μου, το νοσηλευτικό προσωπικό, ο σύλλογος καρκινοπαθών τον οποίο επισκέφτηκα σήμερα και έγινε η αφορμή να καταθέσω την ψυχή μου στο χαρτί, δεν ξέρω αν καταλαβαίνουν πόσο σημαντική είναι η παρουσία τους στη ζωή μας. Ένα χαμόγελο, μια κουβέντα, μια συζήτηση, μια βοήθεια, μια δόση αγάπης που θα δώσεις και θα πάρεις είναι βάλσαμο για την ψυχή, γιατί τροφή της ψυχής είναι η αγάπη και μόνο η αγάπη. Αυτή η αγάπη που αναβλύζει από μέσα μου όλο αυτό τον καιρό και που εισπράττω  γαληνεύει την ψυχή μου, γιατί σε όλη αυτή την πορεία έχει πολλή μεγάλη σημασία εκτός από το σώμα και η ψυχούλα μας. Νιώθω ευγνωμοσύνη για τη στήριξη της αγαπημένης μου οικογένειας και των φίλων μου. Νιώθω ευγνωμοσύνη που σε αυτή την περιπέτεια στάθηκαν κοντά μου αγαπημένα άτομα που βίωσαν το ίδιο πρόβλημα με μένα κάποια στιγμή και που στάθηκα κι εγώ δίπλα τους όταν χρειαζόταν με όλη μου την αγάπη. Ευχαριστώ τον καλό γιατρό και εξίσου καλό άνθρωπο που με χειρούργησε και το νοσηλευτικό προσωπικό στο  Έλενα που χειρουργήθηκα, νοσηλεύθηκα και κάνω τις χημειοθεραπείες μου. Ευχαριστώ τους ογκολόγους και όλες τις νοσηλεύτριες του ογκολογικού τμήματος του Έλενα. Όλοι αυτοί δίνουν σκληρή  μάχη σε αντίξοες συνθήκες στο χώρο της υγείας για να βοηθήσουν, να στηρίξουν, να θεραπεύσουν. Ευχαριστώ το σύλλογο καρκινοπαθών Κ.Ε.Φ.Ι. που με έκανε να νιώσω αμέσως τη ζεστασιά και τη θαλπωρή των ανθρώπων της προσφοράς και του εθελοντισμού.

Τέλος, θα ήθελα να πιστεύω ότι όταν διαβάσετε αυτά τα λόγια εσείς που βιώνετε το ίδιο με μένα θα δείτε ότι δεν είστε μόνοι, όπως μόνη δεν αισθάνομαι κι εγώ διαβάζοντας κάτι δικό σας ή ερχόμενη σε επαφή με ανθρώπους που βίωσαν τα ίδια πράγματα. Η ζωή απαιτεί  ένα διαρκή αγώνα, που δεν έχει μόνο ήττες, έχει και νίκες. Σε αυτές ελπίζουμε. Εύχομαι κουράγιο, δύναμη, αγάπη, και υγεία στο σώμα και στην ψυχή μας".

Μ.Τ.

Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2012

Ο φόβος μέσα μας

Έντβαρτ Μουνκ, Η κραυγή
"Είναι περισσότερο ο φόβος, παρά οι ίδιες οι βάρβαρες συνθήκες ή τα μέτρα, που μουδιάζει και παραλύει τους ανθρώπους"
Τα ‘χουμε παίξει, είναι πασιφανές Πηγή: www.lifo.grTa

ΛΙΒΑΝΟΣ 1999
Ο πόλεμος είχε τελειώσει, ο εμφύλιος ήταν παρελθόν. Πάσχα του 1999,
Μ. Παρασκευή, η Φεϊρούζ τραγουδάει τους ύμνους στην σχεδόν αναστηλωμένη Ορθόδοξη Εκκλησία της Βηρυτού. Κόσμος πολύς, χριστιανοί ορθόδοξοι και καθολικοί, μουσουλμάνοι και ποιος ξέρει τί άλλο. Δεν ακουγόταν κιχ παρά μόνο η ίδια η τραγουδίστρια να τραγουδά Η ζωή εν τάφω κι όπως πάντα, φορώντας στο κεφάλι τη μαύρη μαντίλα της άφηνε στους αιθέρες τη θεϊκή της φωνή. Η κατάνυξη μέγιστη. Ένιωθες πως οι Λιβανέζοι, άνθρωποι κάθε θρησκείας, είχαν αφήσει πίσω τους τα μαύρα χρόνια. Το έβλεπες στα μάτια τους καθαρά. Κι όταν μετά το τέλος όλοι ξεχυθήκαμε έξω είδα μια Βηρυτό που με νωπές ακόμη τις πληγές της αγκάλιαζε τους κατοίκους της κι αυτοί ένιωθαν ασφαλείς και ήρεμοι σε αυτή την αγκαλιά. Τότε.

Ξημέρωσε, οι βόλτες στην πόλη μοναδική εμπειρία. Άνθρωποι δραστήριοι κατέκλυζαν τους δρόμους της. Άνθρωποι φτωχοί διαλαλούσαν την πραμάτεια τους στις αγορές. Φτωχοί ήσαν και φτωχοί παρέμεναν αλλά το βλέμμα τους πια σπινθηροβόλο. Τρακ τρακ τρακ τρακ το καροτσάκι στα πλακόστρωτα πουλούσε τα λιβανέζικα ψωμάκια που τα λένε κάακ και είχαν σχήμα τσάντας. Τακ τακ τακ τα φλιτζανάκια προκειμένου να μας δελεάσει ο μικροπωλητής να πιούμε καφέ στην Κορνίς. Η πόλη αλλόκοτη. Πολυκατοικίες διάτρητες από τις ρουκέτες στη διάρκεια των μακροχρόνιων πολεμικών συρράξεων. Όμως κατοικούσε κόσμος σε αυτές. Παντού έβλεπες δορυφορικά πιάτα στα κατεστραμμένα μπαλκόνια. Σουρεαλιστικός πίνακας μοναδικός που ο πόλεμος κι η ειρήνη είχαν φιλοτεχνήσει από κοινού. Η ζωή ξεπερνούσε την φαντασία. Έβλεπες δεκάδες τέτοια κτίρια στη σειρά και ξαφνικά μπροστά μας ξεπρόβαλλε ένα άλλο, φτιαγμένο, αναστηλωμένο, λαμπερό, μοναδικής ομορφιάς που φιλοξενούσε εστιατόριο ή κινηματογράφο. Άνθρωποι φωτεινοί, αισιόδοξοι. Εκεί που έβλεπες ένα ερείπιο γύριζες το μάτι σου κι έβλεπες το μέλλον στο χτισμένο με κόκκινα τούβλα εστιατόριο με τις καταπληκτικές τουαλέτες, εκεί που ήθελες να βγάλεις τα παπούτσια σου για να μην τις λερώσεις. Για να κάνεις την ανάγκη σου ούτε λόγος. Δεν ήθελες. Πιο πέρα όλο το ιστορικό κέντρο της Βηρυτού αναστηλωμένο, φρέσκο. Κανείς δεν κατοικούσε ακόμα, κανένα κατάστημα δεν λειτουργούσε ακόμα. Το φύλαγε ο στρατός κι ο κόσμος έμπαινε εκεί να βολτάρει, να χαρεί, να χαζέψει τα μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίρια που μόλις είχαν αποκτήσει την αρχική, την πριν την καταστροφή του πολέμου όψη τους. Ολόκληρο το ιστορικό κέντρο χτισμένο από την αρχή. Παντού όπου κι αν πήγαμε στην υπόλοιπη χώρα συναντούσαμε μοναδικής ομορφιάς τοπία και χωριά. Το όρος Λίβανος δέσποζε ακριβώς πάνω από την πόλη, δυο βήματα από τη θάλασσα. Αξέχαστη εμπειρία. Αλλά περισσότερο απ' όλα αυτά εντυπωσιαζόταν κανείς από τους ανθρώπους. Σε φιλικό σπίτι 10 άτομα παρέα, άγνωστοι εμείς, Λιβανέζοι που έζησαν όλον τον πόλεμο στο πετσί τους, Λιβανέζοι που ζούσαν χρόνια στο εξωτερικό, Βέλγοι που διάλεξαν αυτήν τη χώρα για νέα τους πατρίδα. Οι γλώσσες που μιλούσαν πολλές. Πιάσαμε να συζητάμε στ' αγγλικά για τους σατανικούς στίχους του Σαλμάν Ρασντί. Δύσκολη συζήτηση. Εμείς ορθόδοξοι, κάποιοι καθολικοί, άλλοι τίποτα και δυο τρεις μουσουλμάνοι, ο ένας αδιάφορος, ο άλλος πολύ πιστός. Διαφωνήσαμε, κουραστήκαμε και σταματήσαμε κρατώντας ο καθένας μας τα συμπεράσματά του για το βιβλίο.

Την άλλη μέρα συναντήσαμε φίλες μουσουλμάνες. Δεν δέχονταν την μαντίλα αλλά δεν είχαν κανένα πρόβλημα για τις άλλες γυναίκες που περνούσαν μπροστά μας και την φόραγαν. Επιχειρήματα για το ένα και για το άλλο. Εξηγήσεις, ερμηνείες.
Βηρυτός - Παρίσι της Ανατολής, Τύρος, Σιδώνα, Βύβλος, Μπέιτ-ελ-Ντιν αξέχαστες εικόνες κι αξέχαστοι άνθρωποι. Αλλά ο επισκέπτης της χώρας αυτής που σέβεται τον εαυτό του δεν θα τελειώσει το ταξίδι του χωρίς επίσκεψη στο καταπληκτικό ζαχαροπλαστείο της Κορνίς με τα "Σοροπιαστά" του Abohsali που μόνο σοροπιαστά δεν είναι παρά μόνο μοσχοβολούν το φρέσκο βούτυρο και τους ξηρούς καρπούς.

Το κείμενο όμως αυτό δεν είναι τουριστικό ανάγνωσμα, δεν είναι οδοιπορικό σε μια πανέμορφη και ταλαιπωρημένη χώρα, δεν επιθυμεί να την αντιμετωπίσει ως τουριστικό αξιοθέατο. Το κείμενο αυτό γράφεται για να σκιαγραφήσει όσο μπορεί τις συνθήκες στις οποίες οι άνθρωποι εκεί καλούνταν να ζήσουν ΜΙΑ ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ. Από τότε κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι. Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως θα έπρεπε. Αλλά αυτό είναι εντελώς διαφορετικό ζήτημα. Και φυσικά η Βηρυτός δεν ξέφυγε από την πεπατημένη. Το όμορφο αισιόδοξο ξεκίνημα της αναστήλωσής της περιορίστηκε σε μερικά οικοδομικά τετράγωνα στο ιστορικό κέντρο ίσα ίσα να τονώσει την δημοφιλία του Χαρίρι. Και μετά κακόγουστα, τεράστια και "μεταμοντέρνα" κτίρια όρθωσαν το ανάστημά τους κι έτσι το κιτς, οι ουρανοξύστες και η άναρχη δόμηση έπνιξαν την πάλαι ποτέ ομορφιά των λιβανέζικων πόλεων.

ΑΘΗΝΑ 2012
Άνθρωποι ξένοι μεταξύ τους, άνθρωποι που μιλούν κοινή γλώσσα αλλά δεν συνεννοούνται. Άνθρωποι φοβισμένοι, σκοτεινοί, σκεπτικοί. Καταστήματα με λουκέτα, ετοιμόρροπα. Λινάτσες σε ιστορικά κτίρια δίνουν την ψευδαίσθηση πως κάποιος ενδιαφέρεται γι' αυτά. Αλλά οι λινάτσες είναι σκισμένες αφού δεν βρίσκονται εκεί επειδή κάποιος αποφάσισε να δώσει την πρέπουσα σημασία στα ντουβάρια. Απλώς λειτουργούν σαν δίχτυ ασφαλείας για να μην πέσουν και πλακώσουν κανέναν άνθρωπο. Ένα δίχτυ ασφαλείας ξεσκισμένο, τίποτα και κανείς δεν μπορεί πια να προστατεύσει ούτε τους ανθρώπους ούτε τα κτίρια. Ακριβώς απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας το ερείπιο του θεάτρου Αθήναιον. Χρόνια εκεί για να θυμίζει ότι "ουδέν μονιμότερο του προσωρινού" σ' αυτήν την πόλη. Προσωπικά δεν είναι η γνώμη του τουρίστα που μ' απασχολεί τόσο. Είναι εκείνη η πικρή αίσθηση στο στόμα που ένιωσα μόλις το αντίκρισα. Τοσίτσα. Ιδιότυπη λαϊκή αγορά, ζεύγη ανθρώπων που δίνουν τα χέρια, χαιρετιούνται λες, αλλά όχι. Ξέρεις ότι δεν χαιρετιούνται. Ξέρεις ότι ο ένας δίνει κι ο άλλος παίρνει. Και ξέρεις τί είν' αυτό. Πατησίων. Κορμιά μελαχρινά, κορμιά λευκά, κίτρινα, κορμιά ταλαιπωρημένα κι άρρωστα. Εμπόρευμα, φθηνό και τιποτένιο περιμένει τον ντόπιο να το αγοράσει. Φθηνά, όσο περισσότερο φθηνά. Να μην ξοδέψει και τα χρήματα του οικογενειακού προϋπολογισμού. Να επιστρέψει στην "οικογένεια" λες και δεν είχε συμβεί τίποτα λίγο πριν. Σωκράτους. Άνθρωποι φοβισμένοι. Εκείνοι φοβούνται εμένα κι εγώ αυτούς. Μετά τις 9 το βράδυ περπατούν σκυφτοί, νευριασμένοι, φοβισμένοι. Πού πάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι, πού χάνονται μετά τις 9; Πού κοιμούνται, πού ζουν; Μαγαζιά με σκοτεινές κινέζικες επιγραφές. Καλυμμένες προσόψεις με χαρτί ή βαμμένες αλλά καταλαβαίνεις ότι μέσα κάτι γίνεται. Τί; Περπατάς, κινείσαι και νιώθεις από κάτω σου την πόλη κούφια. Και ξέρεις πως ό,τι δεν συμβαίνει επάνω συμβαίνει από κάτω. Υπόγεια χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων με παράνομα εμπορεύματα, πράγματα. Υπόγεια μερικών τετραγωνικών μέτρων με παράνομα εμπορεύματα, ανθρώπους. Όπου κι αν κοιτάξεις βλέπεις την εγκατάλειψη. Όποιον κι αν συναντήσεις βλέπεις τον φόβο. Εγώ δεν θα αναρωτηθώ "τί κάνει η πολιτεία", εγώ δεν θα υψώσω τη φωνή "πού είναι το κράτος". Γιατί η "πολιτεία" έκανε ό,τι ακριβώς έπρεπε για να γίνει η πρωτεύουσα της Ελλάδας αυτό το ρημάδι. Γιατί το "κράτος" δεν είναι πουθενά. Τουλάχιστον δεν είναι εκεί που θα 'πρεπε. Δεν είναι πουθενά γιατί δεν υπάρχει. Σε αντίθεση με το μοναδικό δημιούργημά του που αντέχει στο χρόνο, το παρακράτος, που γαμεί και δέρνει.

ΦΟΒΟΣ
"Είναι περισσότερο ο φόβος, παρά οι ίδιες οι βάρβαρες συνθήκες ή τα μέτρα, που μουδιάζει και παραλύει τους ανθρώπους".
«πρεσβύτερος» Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου Πηγή: www.lifo.gr
Ναι ακριβώς αυτό. Δεν ανησυχείς τόσο γι' αυτό που είναι απαραίτητο για την επιβίωσή σου αλλά δεν μπορείς να το αποκτήσεις. Φοβάσαι επειδή ξέρεις ότι δεν θα το αποκτήσεις ποτέ.
Μικρή ήμουν κι άκουγα τους γονείς μου να προγραμματίζουν. Όχι να σχεδιάζουν αλλά απλώς να προγραμματίζουν. Στο τέλος του μήνα τ' αγγλικά και τα γαλλικά της μικρής (εμένα). Η μεγάλη (η αδελφή) εργαζόταν. Να την ρωτήσουμε (εμένα) μήπως θέλει να μάθει κάποιο μουσικό όργανο. Προσωπικά χεσμένο το είχα το μουσικό όργανο αλλά τρελαινόμουν να τους κάνω πλάκα και να τους λέω ότι μ' αρέσει το πιάνο! Τους ένιωθα την νύχτα, τους άκουγα τους γονείς και πιο πολύ τη μαμά (ο μπαμπάς καταλάβαινε πως δεν το εννοώ) ν' αναστενάζει. Πού θα το βάλουμε το πιάνο; Πόσο κάνει ένα πιάνο; Και ξυπνούσε μ' επιχειρήματα "μήπως να μάθεις κιθάρα να την παίρνεις μαζί να διασκεδάζεις με τους φίλους σου;" Μωρέ δεν με χέζετε με τις κιθάρες. Θέλω να μάθω κι άλλη ξένη γλώσσα. Βεβαίως. Γερμανικά θέλω να μάθω. Πάνω απ' το πτώμα μου. Είπε η μητέρα. Ο πατέρας, κρυφογελώντας. Μάθε ιταλικά. Όχι δεν θέλω ιταλικά, θέλω γερμανικά. Κι έτσι ξεμπερδέψαμε και με την τρίτη ξένη γλώσσα. Μετά ερχόταν καλοκαίρι. "Γιάννη η μικρή (εγώ) θέλει πέδιλα και παντελόνια και μαγιό". Εντάξει να πάτε να ψωνίσετε, να ψωνίσεις και για σένα ε; (το 'λεγε και φρόντιζε να μην ακούγεται το μακρόσυρτο "αααααχ" τί να πρωτοπρολάβει). Δεν θέλω εγώ τίποτα. Η μικρή να είναι εντάξει κι εσύ. Εγώ τί να θέλω, έλεγε ο μπαμπάς. Εγώ είμαι άντρας. Ένα κοστούμι καθημερινό κι ένα επίσημο. Μια χαρά είμαι. Πουκάμισα να 'χω καθαρά και γραβάτες κι είμαι εντάξει.

Πουκάμισα είχε ο μπαμπάς, λευκά και μπεζ για να μη δυσκολεύεται με τις γραβάτες. Και γραβάτες είχε γιατί έλεγε ότι ο άντρας απ' τη σωστή γραβάτα φαίνεται. Κι έτσι μεγάλωσα με αρχές. Ότι ο άντρας φαίνεται απ' τη γραβάτα κι η γυναίκα απ' τα μαλλιά, τα χέρια και τα πόδια. Στην οικογένειά μας απαγορευόταν δια ροπάλου να φοράμε παπούτσια με φθαρμένα τακούνια, να είμαστε αχτένιστοι και να μην έχει η μαμά περιποιημένα χέρια και πόδια. Ψωμί δεν είχαμε ('νταξ είχαμε), τυρί μας στείλανε (δεν μας το 'στειλε κανείς, το αγοράζαμε).
Αλλά δεν φοβόμασταν για τίποτα. Δεν κάναμε σπουδαία σχέδια για το μέλλον αλλά αυτό το μέλλον το είχαμε δεδομένο. Θα ερχόταν έτσι κι αλλιώς, το ξέραμε. Απλώς έπρεπε να παίρνουμε τα μέτρα μας. Έτσι βιώναμε τις δυσκολίες. Χωρίς φανφάρες ή αισιοδοξία αλλά με οικογενειακό προγραμματισμό. Ούτε τη χούντα φοβόντουσαν οι γονείς μου ή τουλάχιστον δεν το έδειχναν. Δεν μασούσαν πάντως. Η ψυχή τους βέβαια πήγε στην Κούλουρη όταν εκείνο το μοιραίο βράδυ εγώ η μικρή και η αδελφή η μεγάλη γυρίσαμε μεσάνυχτα στο σπίτι και μάλιστα με διαφορά ώρας η μία από την άλλη αφού δεν ήμασταν μαζί. Την στιγμή που οι γονείς μας μάθαιναν το πανηγύρι από το ραδιόφωνο.

Εγώ τώρα; Εγώ λοιπόν τώρα φοβάμαι. Φοβάμαι πολύ. Όχι επειδή δεν θα τα βγάλω πέρα. Γιατί νομίζω πως θα τα βγάλω. Όχι επειδή ο προσωπικός μου αγώνας δεν θα έχει σπουδαία αποτελέσματα. Δεν θα έχει, αυτό το ξέρω. Δεν φοβάμαι κάτι προσωπικό, ατομικό. Δεν φοβάμαι για την υγεία μου. Ανησυχώ γι' αυτήν και γι' αυτό την φροντίζω όσο μπορώ. Εκείνο που φοβάμαι είναι ο ίδιος ο φόβος. Ο φόβος που νιώθω μέσα μου για όλα. Ο φόβος που νιώθω απ' έξω μου απ' όλους. Αλλά πάνω απ' όλα εκείνο που φοβάμαι είναι που οι περισσότεροι άνθρωποι που ξέρω φοβούνται κι αυτοί. Και φοβάμαι που φοβούνται μόνοι τους, ο καθένας στη γωνιά του, στο σπίτι του, στο μικρόκοσμό του.
Λένε πως η χαρά όταν μοιράζεται είναι διπλή χαρά.
Λένε πως η λύπη όταν μοιράζεται είναι μισή λύπη.
Ο φόβος άραγε; Τί είναι όταν μοιράζεται; Τί είναι όταν δεν μοιράζεται;
Τελικά εκείνο που φοβάμαι πάνω απ' όλα είναι μήπως ο φόβος γίνει τόσο ανθεκτικός που είτε τον μοιραστείς είτε όχι θα παραμείνει ενιαίος και συμπαγής ΦΟΒΟΣ.
Φοβάμαι μήπως σταματήσουμε να φοβόμαστε όταν θα τα 'χουμε πια δει όλα!
Όπως οι πολίτες του Λιβάνου.
Οι συλλογικότητες, η αίσθηση κοινότητας, η σχέση με τον άλλο γενικότερα φαίνεται να ανταποκρίνονται στην ανάγκη μας για έναν τόπο όπου μπορούμε να μοιραστούμε εμπειρίες, συναισθήματα, φόβους, αγωνίες, όνειρα», συμπληρώνει ο νεαρός ψυχολόγος κι εγώ θυμάμαι τον Ρίλκε που έγραφε για τον εν τέλει θεραπευτικό αλλά και παιδαγωγικό ρόλο της ψυχής, όσον αφορά τις δυσκολίες και τις ασθένειες, σωματικές και ψυχικές. Πηγή: www.lifo.gr
Οι συλλογικότητες, η αίσθηση κοινότητας, η σχέση με τον άλλο γενικότερα φαίνεται να ανταποκρίνονται στην ανάγκη μας για έναν τόπο όπου μπορούμε να μοιραστούμε εμπειρίες, συναισθήματα, φόβους, αγωνίες, όνειρα», συμπληρώνει ο νεαρός ψυχολόγος κι εγώ θυμάμαι τον Ρίλκε που έγραφε για τον εν τέλει θεραπευτικό αλλά και παιδαγωγικό ρόλο της ψυχής, όσον αφορά τις δυσκολίες και τις ασθένειες, σωματικές και ψυχικές. Πηγή: www.lifo.gr


(Σ' ευχαριστώ Σταύρο, που τώρα πια έχεις μετοικήσει στην ουράνια γειτονιά)


Eίναι περισσότερο ο φόβος, παρά οι ίδιες οι βάρβαρες συνθήκες ή τα μέτρα, που μουδιάζει και παραλύει τους ανθρώπους Πηγή: www.lifo.gr
Eίναι περισσότερο ο φόβος, παρά οι ίδιες οι βάρβαρες συνθήκες ή τα μέτρα, που μουδιάζει και παραλύει τους ανθρώπους Πηγή: www.lifo.gr

Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012

'Ημασταν άοπλοι.

Ε ψιτ!!!

Εσύ που...
...δηλώνεις αριστερός αλλά ακόμα δεν έχεις μάθει να ξεχωρίζεις ποιός είναι δίπλα σου και ποιός απέναντί σου (μπορεί και να μη σε νοιάζει). Ποιός ο εχθρός και ποιός ο φίλος, ο συναγωνιστής (μπορεί και να μην σε ενδιαφέρει). Αν και δεν πιστεύω πως οτιδήποτε απαιτεί να βγεις από το καβούκι σου και το "εγώ" σου σε αφορά (προς το παρόν). Ούτε ότι θέλεις κάποιον δίπλα σου (αυτή τη στιγμή, ίσως αργότερα!). Γιατί η αγκύλωση στο λαιμό σου καλά κρατεί. Πώς να γυρίσεις στο πλάι να κοιτάξεις τον διπλανό σου; Εσύ μόνος θέλεις να βρίσκεσαι κάπου εκεί κι όλοι οι άλλοι απέναντι. Όμως αυτοί "οι άλλοι" σου 'χουν γυρισμένη την πλάτη, δεν το βλέπεις; Δεν σε νοιάζει, το ξέρω, θέλεις να είσαι ένας μόνος του εναντίον όλων.

Σου φταίω εγώ, σου φταίει κι αυτός κι αυτός κι αυτός, η γενιά του 20, του 30, του 40, του 50, του 60, του 70 (ανάθεμα την ώρα που γεννήθηκες λες), η γενιά του Πολυτεχνείου, σου φταίμε όλοι για την κατάντια σου. Απορώ πώς ως "αριστερός" δεν έχεις καταλάβει ότι το θέμα δεν αφορά πρόσωπα.

"Δεκάδες φορές έχω γράψει ότι οι έλληνες ούτε ιστορία ξέρουν αλλά ούτε και ιστορική μεθοδολογία. Γι' αυτό ακούτε συνέχεια για την γενιά του πολυτεχνείου που στόχο έχει να λοιδωρήσει το ιστορικό γεγονός. Οι πτωχοί τω πνεύματι συμπατριώτες μας αγνοούν ότι ένα ιστορικό γεγονός αυτονομείται απ' τα συμμετέχοντα σε αυτό πρόσωπα, γίνεται αυτεξούσιο και αυτόνομο και καταγράφεται ως μία Στιγμή στην Ιστορία.
Τ
ο μετά, το πριν του κάθε ενός πρωταγωνιστή, δευτεραγωνιστή κ.λπ. ουδεμία επίδραση έχει σε αυτό, καθεαυτό το ιστορικό συμβάν. Δεν απαξιώνεται ο Μάης του 68 επειδή ο Κον Μπεντίντ έγινε αυτό που τότε πολεμούσε. Δεν λοιδωρείται η Γαλλική Επανάσταση επειδή υπήρξε η γκιλοτίνα ή ο Βοναπάρτης. Αυτά, αλλού, τα ξέρουν και τα παιδάκια του νηπιαγωγείου αλλά ξέχασα εκεί τρώγανε βαλανίδια όταν εμείς κάναμε πεντικιούρ"
γράφει η φίλη ΣΛ και δεν μπορώ να συμφωνήσω περισσότερο.

Κάθε γενιά έχει τις δικές της προκλήσεις. Αν οι προηγούμενες γενιές τα έκαναν σκατά, αυτή είναι η πρόκληση της δικής σου. Να τα αλλάξεις.

Η γενιά του πολυτεχνείου που τόσο πολύ σου αρέσει να τοποθετείς σε αυτήν οτιδήποτε σου την σπάει και να την κατηγορείς ολόκληρη φερόμενος ως υπερφίαλος και θεωρητικός γενοκτόνος (ακραίο ε;), "έπραξε" όταν έπρεπε. Αυτό που άλλαξε μετά, αυτό που χάλασε μετά, είναι δική σου δουλειά να το εξηγήσεις και να το ανατρέψεις. Εσένα που τα βρήκες όλα έτοιμα επειδή εκείνη η γενιά, η τόσο ταλαιπωρημένη, πάνω στη "στροφή" τα βρήκε μπαστούνια και τα παράτησε. Κατά τη δική μου γνώμη το μεγάλο της "έγκλημα" είναι ότι σου πρόσφερε απλόχερα αγαθά αντί για εφόδια ν' αντιμετωπίσεις τις δικές σου δύσκολες στιγμές που σίγουρα θα έρχονταν κάποια στιγμή στο μέλλον. Γι' αυτό τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου. Δεν είναι κακό. Και μη ξεχνάς ότι για την χούντα αλλά και για την μαύρη περίοδο πριν από αυτήν δεν ευθυνόταν η γενιά του πολυτεχνείου αλλά οι προηγούμενες γενιές, αυτή όμως η γενιά αγωνίστηκε για να την ανατρέψει. Και ουδέποτε είπε στους γονείς της κουνώντας τους το δάχτυλο "τί βάρος μας φορτώσατε ωρέ". Απλά σήκωσε τα μανίκια κι έπιασε δουλειά. Όπως κι άλλες γενιές πριν από αυτήν που "κληρονόμησαν" από τους γονείς τους "κακώς κείμενα".

Από την άλλη δεν μπορείς να ξέρεις τί σημαίνει να βρίσκεσαι πάνω στα κάγκελα λίγη ώρα προτού το τανκ συντρίψει την σιδερένια πόρτα. Δεν ξέρεις τί σημαίνει ν' αναρωτιέσαι την επόμενη μέρα ποιός να ήταν εκείνος ο φοιτητής που με το ζόρι σε βούτηξε και σε κατέβασε οδηγώντας σε μακριά κι οργισμένος σου 'λεγε πως πρέπει να γυρίσεις σπίτι σου γιατί είσαι μικρό παιδί κι αν παραμείνεις περισσότερο πρόβλημα θα δημιουργήσεις παρά θα βοηθήσεις. Δεν έχει σημασία όμως, το ότι δεν βιώσαμε το 1821 δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να έχουμε κι άποψη.  
Άποψη ναι, ανάθεμα όχι.

Υψώνεις τη φωνή περί δικαιοσύνης και ισότητας αλλά εκείνο που επιθυμείς είναι παρέα στο χάλι σου. Επιθυμείς ισότητα προς τα κάτω, δικαιοσύνη σύμφωνη με τον δικό σου κώδικα ηθικής. Θέλεις να σκύψουν οι άλλοι αντί να προσπαθήσεις να σηκωθείς εσύ. Δηλώνεις δουλευταράς αλλά ειρωνεύεσαι τις παθογένειες της κοινωνίας που κάνουν το επάγγελμά σου να ευημερεί κι εσένα να έχεις δουλειά. Είσαι κι εσύ μέρος του συστήματος, είσαι κι εσύ συμμέτοχος σ' αυτό το αλισιβερίσι να το ξέρεις. Περισσότερο με τη νοοτροπία και τον χαρακτήρα σου παρά με τα κακώς κείμενα στη ζωή σου.

Δηλώνεις δημοκράτης αλλά δεν σε άκουσα να φωνάζεις "κάτω ο φασισμός". Είναι βολική δικαιολογία ότι ένα φασιστικό κόμμα στη χώρα σου είναι παραπροϊόν του συστήματος. Είναι θαρρείς πιο αποτελεσματικό να κρύβεις τον κίνδυνο κάτω από το χαλί. Ξεχνάς πως από ώρα σε ώρα αυτό το χαλί, που πάνω του πατάς τώρα, κάποιος θα το τραβήξει. Και βεβαίως ούτε λόγος για ν' αναλογιστείς τις συνέπειες όταν ταυτίζεσαι στην ουσία μαζί τους χειροκροτώντας ρατσιστικές, ξενόφοβες και φασιστικές δηλώσεις.

Αυτό το δάχτυλο που όλο μας κουνάς κάποια μέρα θα σου του κόψουν. Έτσι στα ξαφνικά ενώ βουλιάζεις απέναντι στη συσκευή της τηλεόρασής σου. Όταν στην ηλικία σου θα έπρεπε να είσαι στους δρόμους, στον αγώνα, στην προσπάθεια γι' ανατροπή του συστήματος που σε πνίγει, σε ακρωτηριάζει, σου στερεί την ανάσα, το μέλλον, την ίδια τη ζωή.

Αυτός ο καθρέφτης που όλο αποφεύγεις κάποια μέρα θα σε υποχρεώσει να τον κοιτάξεις η ίδια η ζωή. Έτσι στα ξαφνικά προτού προλάβει η ειρωνεία ν' απομακρυνθεί από το πρόσωπό σου, προτού το σηκωμένο φρύδι σου επανέλθει στη θέση του. Ελπίζω τότε να μην έχεις τυφλωθεί και να μπορέσεις να σταθείς με αξιοπρέπεια απέναντι στο είδωλό σου και να είσαι ειλικρινής.

Αυτή η ψεύτικη λάμψη που περιφέρεις δεξιά κι "αριστερά" κάποια μέρα θα σβήσει. Ή οι άλλοι άνθρωποι δεν θα τυφλώνονται πια και θα βλέπουν παρά μέσα. Και τότε ίσως με τρόμο διαπιστώσεις πως θα έχεις απομείνει ένα απόλυτο τίποτα χωρίς δάχτυλο να κουνάς και χωρίς είδωλο για ν' αναγνωρίζεις τον εαυτό σου. Και "οι άλλοι" θα είναι μακριά. Και θα πρέπει να τα βγάλεις πέρα μόνος σου τότε.

Πάντως εδώ που τα λέμε ένα δίκιο το 'χεις. Όπως πάντα it takes two to tango babe. Φταίμε που αφήνουμε να μας χειραγωγούν, να μας τρομάζουν κι έτσι να μας εξαθλιώνουν σαν πολίτη, σαν εργαζόμενο αλλά κυρίως σαν άνθρωπο.
Κριτικές και ειρωνείες άκουσα και διάβασα. Προτάσεις κι απόψεις δεν άκουσα (ούτε διάβασα) που να είναι πιο αποτελεσματικές από τις λειψές, λάθος κι έστω αποπροσανατολιστικές μέχρι τώρα προσπάθειες των άλλων. Το γεγονός πως τα πράγματα δεν αλλάζουν αυτόματα και με τον τρόπο που αρέσει σε σένα είναι πολύ βολική δικαιολογία για να μην βγεις ποτέ από το καβούκι σου. Απαξιώνεις αγώνες που έκαναν οι προηγούμενες γενιές μόνο και μόνο για να δικαιολογήσεις τα αδικαιολόγητα "αφού αυτοί δεν κατάφεραν τίποτα, αφού αυτοί έγιναν αυτό που πολεμούσαν γιατί ν' αγωνιστώ εγώ; Τί θα καταφέρω εγώ;" ή το ακραίο "Αυτά τα πολυτεχνεία είδατε που μας οδήγησαν, στην μεταπολίτευση και στο σημερινό κατάντημα". Και συνεχίζεις "άλλο... άλλο τρόπο πρέπει να βρούμε". Όμως ξέρεις και ξέρω καλά ότι δεν ψάχνεις για τρόπο, ψάχνεις για άλλοθι. Πόσο πληρώνεσαι γι' αυτό το άλλοθι; Σου φτάνουν να βγάλεις τη βδομάδα;