Πρόκειται όμως μόνο για μια απλή επιθυμία που οφείλεται στην αγάπη προς την πατρίδα;
Πρόκειται για ανάγκη τους να μην αποκοπούν από αυτήν διατηρώντας έστω την ψευδαίσθηση πως και οι ίδιοι, αν και μακριά, καθορίζουν την τύχη της;
Ακόμη κι αν ισχύουν τα παραπάνω, μετά από πολλή σκέψη δική μου και συζήτηση με ανθρώπους που ζουν και εργάζονται σε άλλη χώρα αλλά θέλουν να αποφασίζουν για την τύχη της δικής τους, θεωρώ πως τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα μέσα στην απλότητά τους, σε μια απλότητα που αγγίζει τα όρια των εννοιών και που με όρους ψυχολογικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς αυτές οι έννοιες δεν είναι τίποτε περισσότερο από την πραγματικότητα.
Σε κάθε περίπτωση πάντως πρόκειται για δικαίωμα.
Πολλοί λοιπόν από τους ανθρώπους αυτούς θα ήθελαν να έχουν συμμετοχή στα κοινά και της χώρας που θεωρούν πατρίδα τους αλλά και της χώρας που θεωρούν ίσως δεύτερη πατρίδα τους και στην οποία διαμένουν μόνιμα. Κάποιοι επιτρέπεται λόγω διπλής ιδιότητας που επέλεξαν να έχουν ή να διατηρήσουν, κάποιοι όμως όχι, επειδή επέλεξαν να διατηρήσουν μόνο τη μία ιδιότητα, αυτή δηλαδή του πολίτη της χώρας απ' την οποία προέρχονται.
Ας δούμε λοιπόν κάποιες έννοιες:
Μόνιμα; Τί σημαίνει άραγε "διαμένουν μόνιμα"; Πόσο σταθερή έννοια είναι αυτή η ...μονιμότητα; Και πώς κάποιος, που σήμερα ζει π.χ. στην Ελλάδα αλλά είναι Γάλλος, μπορεί να είναι σίγουρος ότι αύριο μεθαύριο δεν θα θελήσει ή δεν θα αναγκαστεί να επιστρέψει στην πατρίδα του;
Kαθόλου σίγουρος δεν μπορεί να είναι κάποιος ότι διαμένει κάπου "μόνιμα". Κανείς δεν μπορεί να ξέρει τί αποφάσεις θα κληθεί να πάρει μελλοντικά που θα αφορούν την εργασία του, τη διαμονή και τη ζωή του, την ελπίδα του. Και στον αντίποδα του "ουδέν μονιμότερον του προσωρινού" επάξια βρίσκεται το "Νόστιμον ἦμαρ".
Ακόμη κι αν έφυγε "για λίγο", επειδή η δουλειά του το απαιτεί, σε αυτό το αλλού που βρέθηκε ίσως συνάντησε προκλήσεις, ενδιαφέροντα, έναν έρωτα ίσως, ή αναγκάστηκε για ποικίλους λόγους αυτό το λίγο να γίνει "μόνιμα", όσο προσωρινή κι αν είναι τελικά αυτή η έννοια της μονιμότητας αφού πάντα καραδοκεί (πότε ευτυχώς και πότε αναγκαστικά) η πιθανότητα της επιστροφής στην πατρίδα.
Πατρίδα; Τί είναι η πατρίδα;
Πολλά είναι μια πατρίδα (ή και τίποτα). Όσοι οι άνθρωποι στον πλανήτη τόσες και οι σημασίες της έννοιας πατρίδα.
Όμως κι εδώ τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα μέσα στην ακόμη μεγαλύτερη απλότητά τους. Κάποιος φεύγει αλλά αν δεν αφήσει πίσω του συντρίμια ενδέχεται ν' αφήσει δικούς του ανθρώπους, γονείς, παιδιά, αδέλφια, φίλους, τη δική του μικροκοινωνία, αλλά και την ευρύτερη της οποίας ήταν και εξακολουθεί να νοιώθει μέλος. Άρα η τύχη της χώρας από την οποία προέρχεται, η πατρίδα του δηλαδή αν τη θεωρεί τέτοια, νοιώθει πως εξαρτάται και από τον ίδιο προκειμένου οι δικοί του άνθρωποι - τα μέλη εκείνης της κοινωνίας από την οποία εκείνος είναι μόνιμα (δηλαδή προσωρινά) απών - να ζήσουν σε καλύτερες συνθήκες. Το γεγονός πως μπορεί να μην ταυτίζονται οι απόψεις περί καλύτερων συνθηκών αυτών που βρίσκονται στην "πατρίδα" και του "απόντος δεν παίζει κατά τη γνώμη μου κανέναν ρόλο. Οι άνθρωποι συμμετέχουν στα κοινά αν το επιθυμούν, με όποιον τρόπο νομίζουν, ασχέτως αν το αποτέλεσμα της συμμετοχής τους μας αρέσει ή όχι.
Ακόμη όμως και στην περίπτωση που κάποιος φεύγει κι αφήνει τελικά πίσω του συντρίμια και κανέναν να τον περιμένει να επιστρέψει και πάλι ο άνθρωπος αυτός ίσως θέλει να συμμετέχει στην "ανοικοδόμηση" εκείνου του κομματιού γης το οποίο προτίμησε ή εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει. Προσωρινά ή για πάντα την ώρα του φευγιού κανείς δεν το γνωρίζει άρα θέλει να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του ώστε να γίνουν κάποια στιγμή πραγματικότητα τα όνειρά του γι' αυτό που αφήνει πίσω.
Όνειρα; Τί σημαίνει έχω όνειρα για την κοινωνία ή/και για την πατρίδα μου;
Δεν ξέρω, εσείς θα μου πείτε αφού εγώ μόνο για μένα ξέρω τί σημαίνει "έχω όνειρα" και για το συγκεκριμένο θέμα αλλά και γενικότερα. Ξέρω βέβαια και κάτι άλλο που κάποιοι μου εκμυστηρεύθηκαν, άνθρωποι που έφυγαν από τούτη δω τη χώρα, τη δική μας χώρα, επειδή το μέλλον τους εδώ είχε φτάσει σε αδιέξοδο. Ξέρω πως ονειρεύονται, αν ταυτίζονται τα δικά τους όνειρα με τα δικά μου δεν έχει σημασία ή τουλάχιστον δεν αφορά το συγκεκριμένο κείμενο, και πως στο βάθος του μυαλού τους ίσως βρίσκεται εκείνο το "Νόστιμον ἦμαρ" που λέγαμε παραπάνω, γι' αυτό θέλουν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση της τύχης της χώρας μας κι αν καταφέρουν να δουν εδώ να υλοπoιούνται κάποια στιγμή τα όνειρά τους, να επιστρέψουν.
Τί είναι η χώρα μας; 'Η μάλλον... τί είναι μια χώρα;
Στην πολιτική γεωγραφία χώρα είναι εκείνο το κομμάτι γης που διαφοροποιείται από άλλα ως προς τη γλώσσα, την ανάπτυξη των ιδεών και του πολιτισμού ανά τους αιώνες, τις συνήθειες, την εξέλιξη των ηθών και των εθίμων, που οριοθετείται από σύνορα (επίσης μια έννοια καθόλου μόνιμη ή σταθερή κι ας διέπεται η οριοθέτηση αυτή από διεθνείς κανόνες, οι κανόνες είναι για να παραβιάζονται και τα όρια για να καταργούνται άλλοτε για καλό κι άλλοτε για κακό), που εμπεριέχει ή/και ταυτίζεται συνήθως με την έννοια του κράτους. Και για να μη μείνει κανείς παραπονεμένος θα έλεγα πως μια χώρα-κράτος διαφοροποιείται και από πιο αφηρημένες έννοιες όπως η θρησκεία και η έννοια του έθνους (έννοια που στη σύγχρονη εποχή μόνο δεινά μπορεί να προκαλέσει).
Όσο όμως κι αν οριοθετούνται οι έννοιες, όσο κι αν αναπτύσσονται, αναπαράγονται και εμπλουτίζονται μέσα σε κάθε χώρα/κράτος πάντα έχουν την τάση να σπάνε τα σύνορα, να απελευθερώνονται προς πάσα κατεύθυνση, να ταξιδεύουν, να δανείζουν και να δανείζονται στοιχεία και αξίες και να επιστρέφουν στη βάση τους με γεμάτες τις αποσκευές τους.
Ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες το ταξίδι και η διασπορά ιδεών είναι πολύ εύκολη υπόθεση, όπως όλοι γνωρίζουμε και βιώνουμε, ακόμη και τα όρια της κάθε γλώσσας ουδέποτε παγιώθηκαν ή έμειναν αδιάρρηκτα, κάθε γλώσσα αυτοεμπλουτίζεται και αλλάζει παραμένοντας ωστόσο η "ίδια", δανείζει και δανείζεται, πότε πλουταίνει γρήγορα, πότε με πιο αργούς ρυθμούς τόσο που φαίνεται σα να φτωχαίνει, ποτέ όμως η γλώσσα δεν χάνει στις καθυστερήσεις.
Στα πλαίσια λοιπόν αυτής της παγκοσμιοποιημένης διαδικασίας αλλαγών και εξελίξεων η παραμικρή αλλαγή μέσα σε μια συγκεκριμένη χώρα-κράτος μπορεί να επιφέρει αλυσσιδωτές αντιδράσεις (θετικές και αρνητικές) σε πολλές άλλες χώρες και να τις επηρεάσει δραματικά (υπό την έννοιαν της υπερβολής) ξεκινώντας από τις γειτονικές και φτάνοντας μέχρι την άλλη άκρη του πλανήτη.
Που σημαίνει πως η συμμετοχή στα κοινά της χώρας από την οποία ένας άνθρωπος προέρχεται αργά ή γρήγορα θα επηρεάσει και τις συνθήκες στη χώρα όπου διαμένει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου