After many a summer

(Με την άδειά σας κε Χάξλεϋ. Θα μου επιτρέψετε να δανειστώ κι εγώ με τη σειρά μου τον τίτλο, εξάλλου δεν είναι δικός σας κι εσείς από αλλού τον δανειστήκατε.)

Αντί προλόγου...
Όπως πίσω από κάθε τι καλό και κάθε τι κακό, κρύβεται το ελληνικό πνεύμα το αθάνατο που συνεχίζει να μας ταλαιπωρεί καθώς περνούν οι αιώνες, αντί να μας συντροφεύει σ' αυτό το τόσο αλλόκοτο, κουραστικό και παράλογο, ωστόσο συναρπαστικό κι ανεπανάληπτο ταξίδι που το λέμε ζωή. Άλλους τους βυθίζει στα τάρταρα της ανημπόριας και της κατήφειας κι άλλους τους εμπνέει και γράφουν ποιήματα-ποταμούς για την αιώνια νιότη κι ομορφιά, για τη ματαιοδοξία και το ναρκισσισμό κι άλλους για να φαντάζονται τον ζοφερό κόσμο του μέλλοντός μας και να δημιουργούν μυθοπλασίες-κραυγές αγωνίας και προειδοποίησης πως πρέπει να συμβούν γενναίες πράξεις προκειμένου αυτή η ζωή ν' αποκτήσει για τον καθένα από εμάς το νόημα που του ταιριάζει.

....

[Tennyson]

Ο Τιθωνός, πανέμορφος άντρας, γιός του βασιλιά της Τροίας Λαομέδοντα και της Στρυμούς,  αγαπήθηκε από την Ηώς (την λατίνα Αουρόρα, προσωποποίηση της Αυγής, κόρη του Τιτάνα Υπερίωνα και της Τιτανίδας Θείας κι επομένως αδελφή του Ήλιου και της Σελήνης) που τον απήγαγε μαζί με τον Γανυμήδη για να έχει και τους δύο εραστές της. Με τον Τιθωνό απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μέμνονα και τον Ημαθίωνα. Όταν ο Δίας ζήτησε πίσω τον Γανυμήδη για τον εαυτό του, η Ηώς τον παρακάλεσε να κάνει τον Τιθωνό αθάνατο, ξέχασε όμως να του πει πως επίσης αθάνατη επιθυμούσε τη νιότη και την ομορφιά του, έτσι οι θεοί του χάρισαν την αθανασία αλλά όχι και την αιώνια νεότητα. Ο Τιθωνός  έφθασε στο έσχατο γήρας αλλά η Ηώς, που ως θεά ήταν αθάνατη παραμένοντας στην ίδια πάντα ηλικία, δεν ήθελε πια να τον βλέπει. Τότε οι θεοί τον λυπήθηκαν και τον μεταμόρφωσαν σε ένα ζαρωμένο έντομο που απλώς μιλά ακατάπαυστα, ανίκανο για νεανική δράση: το έντομο αυτό είναι ο τζίτζικας ή σύμφωνα με άλλες ιστορίες, η ακρίδα.

Σπαράζει ο Τιθωνός συνειδητοποιώντας την ανημπόρια και την ασχήμια του "ασπρομαλλούσα σκιά" που τριγυρίζει στα πέρατα του κόσμου και θρηνεί το γήρας του και τη χαμένη νιότη κι ομορφιά του.

Ώσπου συναντά τον Alfred Tennyson ο οποίος γράφει γι' αυτόν ποίημα-κραυγή. Ποίημα αφιερωμένο στην απελπισία για τη χαμένη ομορφιά και την κατεστραμμένη νιότη. Ποίημα που σπαράζει γι' αυτό που χάνουμε, γι' αυτό που δεν θέλουμε ν' αποδεχθούμε. Ποίημα που θα χαρίσει ωστόσο το θάνατο στον κύκνο για να τον λυτρώσει από την αέναη και άσκοπη περιφορά του στα πέρατα των αιώνων...

The woods decay, the woods decay and fall

the vapours weep their burthen to the ground

Man dome and tills the field and lies beneath

And after many a summer dies the Swan

Me only cruel immortality
Consumes; I wither slowly in thine arms,
Here at the quiet limit of the world,
A white-hair’d shadow roaming like a dream
The ever-silent spaces of the East,
Far-folded mists, and gleaming halls of morn.  

                                                          "Tithonus" by Alfred Tennyson

Τα δάση γερνούν (αποσυντίθενται), τα δάση γερνούν και καταστρέφονται

Γίνονται ατμοί που θρηνούν την ελαφρότητά τους ακουμπώντας απαλά στο έδαφος

Άνθρωπος έρχεται και σκάβει τους αγρούς και ξαπλώνει από κάτω τους

Και μετά από πολλά καλοκαίρια ο κύκνος πεθαίνει.

Εμένα μόνο βάναυση αθανασία με αναλίσκει 

Μαραίνομαι αργά στην αγκαλιά σου,
Εδώ, στο ήσυχο άκρο του κόσμου,
Ασπρομαλλούσα σκιά τριγυρίζει σαν όνειρο
Στις σιωπηλές εκτάσεις της Ανατολής,
Σαν ομίχλη που ξεδιπλώνεται, αστραφτερές αίθουσες της αυγής.

                         (συγχωρείστε μου την ερασιτεχνική απόδοση των θεϊκών στίχων).
......

Οι χιλιετηρίδες πέρασαν, η Ηώς κάπου είναι κρυμμένη, ο Τιθωνός ακόμη περιφέρεται δεξιά κι αριστερά σαν την άδικη κατάρα, ο Tennyson έκανε το θαύμα του, ο κύκνος πέθανε μετά από πολλά καλοκαίρια κάψας και ανεμελιάς αλλά το πνεύμα του ζει, αθάνατο φτερό στον άνεμο από θνητό σε θνητό. Ζεσταίνεται, η ζωή όμως δεν τον αφήνει να πλήξει. Κι έτσι γυρνά και ξαναγυρνά στα δροσερά νερά που τον φιλοξενούσαν στη διάρκεια της ζωής του, όπως ο δολοφόνος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος.

[Huxley]
Μετά από πολλούς πολέμους όλος ο κόσμος έχει πια γίνει ένας κι αδιαίρετος κάτω από μια Παγκόσμια Διακυβέρνηση. Η κοινωνία παραμένει βαθιά ταξική, μοιρασμένη σε τάξεις αυστηρά καθορισμένων ορίων με αδιαπέραστα στεγανά. Το σύστημα λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε η διαστρωμάτωση της παγκόσμιας κοινωνίας να μπορεί να διατηρηθεί αιώνια μέσω ενός συστήματος ευγονικής και κοινωνικού προγραμματισμού στηριγμένο σε αλάνθαστες μεθόδους που προέκυψαν μετά από αιώνες πειραματισμών. Οι καταπιεζόμενες κοινωνικές τάξεις έχουν συνηθίσει και τώρα πια αγαπούν τα δεσμά τους, καταφεύγοντας σε παραισθησιογόνες ουσίες, το λεγόμενο και πασίγνωστο πια "soma", προκειμένου ν' αντέξουν την ανυπόφορη ζωή και τα βάσανά τους. Η παγκόσμια άρχουσα τάξη, ασκεί εξουσία με αυτόματο και μηχανικό τρόπο μέσω των μηχανισμών της, επίσης δοκιμασμένων μέσα στους αιώνες με πειράματα και δοκιμές αλλά η ζωή της είναι ανιαρή και βαρετή, δεν υπάρχει πια τίποτε περισσότερο να αποκτήσει, αφού έχει τα πάντα, ζει μια αδιάφορη ζωή αφού πρόκειται για ένα πλήθος πάμπλουτων, αλλοτριωμένων κι απομονωμένων τεχνοκρατών που αποφασίζουν για τις τύχες των υπολοίπων αδιαφορώντας για όλους και για όλα.

Ο Θαυμαστός Καινούργιος Κόσμος, δημιούργημα της αδιαφορίας των ανθρώπων που απαρτίζουν τις κοινωνίες, με ευθύνη και συμμετοχή στο έγκλημα όλων, είναι η πιο βίαιη κοινωνία που γνώρισε ποτέ η ιστορία. Η απόλυτη παγκοσμιοποίηση της ισοπέδωσης όλων των αξιών και συστημάτων φιλοσοφίας και παιδείας, όπου μετά από το πέρασμα ανά τις χιλιετίες του πνεύματος της περιέργειας, της αμφισβήτησης, της δημιουργίας και της έρευνας, οι άνθρωποι έχουν απαρνηθεί οποιαδήποτε έννοια ηθικής, ευγένειας, αγάπης, συμπαράστασης και συναίσθησης συμμετοχής σε μια κοινωνική ομάδα, έχει πια οριστικά επικρατήσει. Στην ουσία δεν υπάρχουν κοινωνίες παρά μόνο άτομα τα οποία ενώ προσπαθούν να τοποθετήσουν τον εαυτό τους και μόνο υπεράνω όλων, δεν καταφέρνουν τίποτε άλλο από το να πατήσουν σε ένα άλλο άτομο το οποίο βρίσκεται κατά τι χαμηλότερα στην υποτιθέμενη ιεραρχία των αναγκών του συστήματος. Η βία σε αυτήν την παγκόσμια κοινωνία δεν προέρχεται μόνο από την εξουσία η οποία δεν χρειάζεται πια κατασταλτικές δυνάμεις για να ασκείται, η βία προέρχεται και από τους συμμετέχοντες στα υποκείμενα ταξικά στρώματα, από ανθρώπους νωθρούς, χωρίς καμία ταξική συνείδηση της κατάστασής τους, άτομα χωρίς καμία ελπίδα επανάστασης και κοινωνικής απελευθέρωσης. Στον κόσμο αυτό επιβιώνουν μηχανικά τα άτομα στα οποία τα ανθρώπινα συναισθήματα έχουν ξεριζωθεί: δεν υπάρχει έρωτας υπάρχει μόνο σεξ, δεν υπάρχει φιλία αλλά μόνο συμφέρον, δεν υπάρχει αλληλεγγύη αλλά πλήρης απενοχοποίηση της εκμετάλλευσης του ενός από τον άλλον. Είναι ένας κόσμος εξασφαλισμένης αλλά εντελώς κατ' επίφασιν "ηρεμίας, τάξης και ασφάλειας".

Μετά από πολλά καλοκαίρια ο κύκνος έχει πεθάνει ενώ το πνεύμα του τριγυρίζει προσπαθώντας ματαίως ν' αποκτήσει υπόσταση σε άλλο σώμα αντάξιο της ομορφιάς και της περηφάνιας του, αλλά το Άτομο εξακολουθεί το μοναχικό του ταξίδι μέσα από τις πολυδαίδαλες και δυσδιάβατες διαδρομές του Εγώ του. Ο εγωισμός, που στην πορεία εδραιώνεται και αγκιστρώνεται στον ψυχισμό του σαν δεύτερη φύση και σιγά σιγά σαν μία και μοναδική, εξαναγκάζει το Άτομο ν' αποκτά "μανίες" προκειμένου ν' αποκτήσει υπόσταση και λόγο ύπαρξης. Το άτομο δεν ικανοποιείται και η μία μανία διαδέχεται την άλλη, αλλά όπως συμβαίνει πάντα είτε με τα ναρκωτικά είτε με το χειροκρότημα και τον θαυμασμό, η μανία της ηδονής - η ναυαρχίδα των επιλογών του Ατόμου - επιδεινώνει μια κατάσταση την οποία προσωρινά μόνο ανακουφίζει. "Ο μανιακός κατεβαίνει στην κοιλάδα της σκιάς του δικού του ξεχωριστού μικρού θανάτου - κατεβαίνει ακούραστα, απελπιστικά χαμηλά σ' αναζήτηση κάτι διαφορετικού, κάτι που δεν είναι ο εαυτός του, κάτι άλλου νομίζοντας καλύτερου απ' την άθλια ζωή που ζει στον αποκρουστικό κόσμο των ανθρώπινων πλασμάτων. Κατεβαίνει και, είτε βίαια, είτε με μια βασανιστική νωθρότητα, πεθαίνει και μεταμορφώνεται. Αλλά πεθαίνει μόνο για λίγο, μεταμορφώνεται μόνο στιγμιαία. Μετά το μικρό θάνατο ακολουθεί μια μικρή ανάσταση μέσα απ' την απουσία των αισθήσεων, μέσα απ' την έξαψη της αυτοεκμηδένισης, που τον γυρίζει πίσω στη δυστυχία του να βλέπει τον εαυτό του μόνο, αδύναμο και ανάξιο, πίσω σε μια πιο πλήρη απομόνωση, σε μια οξύτερη αίσθηση της προσωπικότητας. Κι όσο οξύτερη είναι αυτή η αίσθηση της ξεχωριστής προσωπικότητας τόσο πιο μεγάλη είναι η απαίτηση άλλης μιας ακόμα εμπειρίας κατευναστικού θανάτου και μεταμόρφωσης. Η μανία ανακουφίζει, αλλά ανακουφίζοντας μεγαλώνει τον πόνο που απαιτεί εκ νέου ανακούφιση".

Μετά από πολλά καλοκαίρια και μετά τη συναναστροφή του με πάμπλουτο αλλά ανάλγητο κι αμόρφωτο επιχειρηματία, παράλληλα με την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, ο ήρωας βιώνει τον ναρκισσισμό και την παράλογη, υπερφυσική κι αρρωστημένη εμμονή του ανθρώπου για τη αιώνια νεότητα περισσότερο από την ανάγκη του για αξιοπρεπή ζωή στηριγμένη στο δικό του σύστημα αξιών και τις αρχές τις οποίες ο άνθρωπος από τη φύση του χρειάζεται προκειμένου να διαμορφώνει την πορεία του από τη γέννηση ως τον βιολογικό του θάνατο.

[Εγώ]
Μετά από πολλά καλοκαίρια και πιο συγκεκριμένα μετά από όλα τα καλοκαίρια της ζωής μου ήρθε και για μένα η ώρα να μην πάω διακοπές. Συναισθάνομαι αυτό που συμβαίνει γύρω μου και πιστεύω ότι ακόμα και μέσα σε αυτό το ζόφο που ζούμε υπάρχει η περίπτωση να μπορούμε να βγούμε με σχετικά αλώβητη την ψυχική μας ακεραιότητα. Να βγούμε αλώβητοι; Εντελώς αλώβητοι μάλλον δύσκολο το θεωρώ αλλά η βλάβη μπορεί να είναι αναστρέψιμη αν η επιθυμία μας να παραμείνουμε καλοί άνθρωποι ή να γίνουμε ακόμη καλύτεροι, ήταν από πριν ριζωμένη στη συνείδησή μας. Το γεγονός ότι δεν θα πάω διακοπές δεν σημαίνει τίποτε απολύτως για την πορεία του σύμπαντος προς την πλήρη κορύφωσή του και κατόπιν προς την επιστροφή του στο απόλυτο τίποτα. Όπου αυτό το τίποτα είναι κάτι ασυλλήπτως γιγαντιαίο αν σκεφτεί κανείς ότι από εκεί η ζωή θα ξεκινήσει τον επόμενο κύκλο της στο διάβα των εκατομμυρίων χιλιετηρίδων. Επίσης δεν σημαίνει τίποτα για τις Κυβερνήσεις αφού αυτές με έχουν παντελώς χεσμένη κι εμένα και την ανάγκη μου για ξεκούραση κι ανανέωση. Εδώ όμως κάνουν ένα τεράστιο λάθος που θα το πληρώσουν ακριβά γιατί πίσω έχει η αχλάδα την ουρά. No money, no honey ...honey δηλαδή από εμένα θα πάρει τα τζόκια μου ο συμπαθής κατά τα άλλα τουριστικός κλάδος αφού δεν έχω καρδιά μου, δεν έχω λέμε. Ουδόλως, είμαι βέβαιη, ότι απασχολεί το γεγονός της παραμονής μου στην Αττική, τον περίγυρό μου αφού πολλοί απ' αυτούς κάπου εδώ θα βρίσκονται και - δε βαριέσαι - καλή παρέα να υπάρχει κι όλα γίνονται. Τώρα θα μου πεις μιλάς κι εσύ με την καβάτζα του Πόρτο Ράφτη; Μιλάς κι εσύ που μένεις σε πράσινο προάστιο; Μα δεν μιλώ. Κιχ δεν έβγαλα. Απλώς τα συμπεράσματά μου καταγράφω μετά την ενδελεχή μελέτη τριών αριστουργημάτων της παγκόσμιας λογοτεχνίας και ποίησης. Σε αυτόν τον Θαυμαστό Παλιόκοσμο που ζούμε θα χρειαστεί να γκρεμίσουμε πολλά προκειμένου να χτίσουμε κάτι Καινούργιο. Και σ' αυτόν τον πραγματικά Θαυμαστό (Γενναίο κι Υπέροχο) Καινούργιο Κόσμο που θα φτιάξουμε οι μόνες ουσίες που θα χρειαστούμε είναι οι πεμπτουσίες για να μπορέσουμε να δώσουμε αξιοπρεπές περιεχόμενο στις καινούργιες μας ζωές που παρότι μέχρι τώρα άθλιες τις είχαμε περί πολλού.

Μέχρι να γίνει αυτό ελπίζω κι εύχομαι να πέσουμε στα μαλακά, σαν τα φύλλα του δάσους που τη μια στιγμή αποσυντίθεται και την άλλη αναγεννάται ακολουθώντας κι αυτό πιστά τον κύκλο της ζωής γέννηση - θάνατος - αναγέννηση, στα μαλακά λοιπόν, σαν φυλλαράκια που λικνίζονται από την παραμικρή πνοή του ανέμου και καταλήγουν στο έδαφος το καλυμμένο με τους ατμούς της θλίψης μας που στροβιλίζονται και μεταλλάσσονται σε επίγεια σύννεφα παρηγοριάς, προστασίας κι ενδυνάμωσης της ύπαρξής μας.

Σε αντίθεση με τους ανθρώπους του "φανταστικού" κόσμου του θείου Aldus οι οποίοι "βοηθούμενοι" από το περιβόητο "soma" που εμπνεύστηκε προσπαθούν ν' αντιμετωπίσουν τις φρικαλέες συνθήκες διαβίωσής τους, εμείς δεν θέλουμε ούτε ν' αποκοιμηθούμε, ούτε ν' "αντέξουμε". Να χωνέψουμε θέλουμε το γεγονός πως τίποτα δεν θα είναι πια το ίδιο είτε μένοντας "εντός, εκτός κι επί τα αυτά", είτε σηκώσουμε την πέτρα από την λαγότρυπα και τρυπώσουμε ως άλλη Αλίκη των Θαυμάτων στο άγνωστο περιβάλλον ενός Καινούργιου Κόσμου. Χρειαζόμαστε λοιπόν εμείς, όχι ως "ουσία" αλλά ως εφόδιο το "soda-soma" για του οποίου την παρασκευή δεν χρειαζόμαστε τίποτε περισσότερο από νεράκι του θεού και μπόλικο ανθρακικό ή αν θέλουμε μπορούμε να πάρουμε τα όρη και τα βουνά για να βρούμε από πού αναβλύζει με εντελώς φυσικό τρόπο το θαυματουργό αυτό νεράκι.

Όσο για την αθανασία και τη νιότη, που κανονικά θα 'πρεπε πάντα να τη συνοδεύει, δεν ενδιαφέρομαι προσωπικά να ζητήσω κάτι τέτοιο από τους θεούς, νομίζω πως θα βαρεθώ να ζω για πάντα αν και για να είμαι ειλικρινής θα ήθελα να μάθω κάποτε αν είμαστε μόνοι μας σε τούτη την πλάση, σε τούτον τον ντουνιά. Παρόλα αυτά νιώθω πολύ όμορφα που έχω την Αθανασία, ως όνομα μόνο, αφού για την αθανασία ως μη θνητότητα, είπαμε δεν ενδιαφέρομαι. Από την άλλη δεν ανησυχώ ούτε για τη νιότη, αυτό είναι θέμα εσωτερικό μου αλλά και μερικών καλών καλλυντικών. 

Εγώ βεβαίως σας το δηλώνω. Λατρεύω τους κύκνους, δεν θέλω κανείς τους να πεθάνει ποτέ κι ας μ' έχουν ταλαιπωρήσει τόσο, ας έχουν πληγώσει την ψυχή μου με την ομορφιά, τον εγωισμό και το τουπέ τους, θέλω να τους βλέπω αγέρωχους να περιδιαβαίνουν όπως γουστάρουν, κοιτάζοντας μ' εκείνη την υπέροχη λοξή ματιά αυτά που δεν θέλουν να τους καταλαβαίνουν οι άλλοι ότι κοιτούν. Ακόμα και μ' αυτόν τον παλιοχαρακτήρα πολλά περισσότερα έχουν να μου δώσουν από συρφετούς ανθρώπων γνωστών κι αγνώστων, ορατών τε και αοράτων που τόσο χρόνια δίπλα μου κάνουν διαρκώς μόνο την πάπια.

Κι αν καταλάβατε τίποτα από τα παραπάνω, πείτε και σε μένα ε;